دکتر مصطفی حمدیه با بیان اینکه استرس به معنای عوامل فشارزای روانی است، گفت: معمولاً به دنبال بروز حوادث و یا شنیدن برخی اخبار و اتفاقات، احساس نگرانی، ترس و استرس را در افراد تشدید میکند، در این حالت فرد میتواند با ورزش، تمرکز بیشتر، استراحت و تغذیه مناسب شرایط استرس زای موجود را به صورت سالم مدیریت کند.
وی با اشاره به نشانههایی مانند افزایش تپش قلب، داغ شدن بدن و عدم تمرکز ذهن در افراد دارای زمینه بیماریهای اضطرابی، عنوان کرد: این دسته از افراد باید درباره وضعیت خود و سابقه وجود اضطراب و بیماری اعصاب در خود و یا خانواده خود حتماً با روان پزشک مشورت کنند تا در صورت تشخیص پزشک از دارو و یا رواندرمانی استفاده کنند.
وی با اشاره به سایر نشانهها و عوارض استرس کنترل نشده، خاطرنشان کرد: اغلب اوقات در این شرایط فرد به صورت جدی از خواب و خوراک افتاده و به دنبال عدم توانایی برای تمرکز ذهن دچار افت شدید عملکرد درسی میشود. البته اینها واکنشهایی است که از حد متعارف خارج شده و فرد در این شرایط باید حتماً به پزشک مراجعه کرده و در صورت نیاز دارو مصرف کند. در شرایطی که واکنشها متعارف باشد فرد باید به تنهایی استرس و اضطراب خود را مدیریت کند.
دکتر حمدیه با اشاره به کنکور و یا همان آزمون سراسری که در کشور ما به یک رقابت جدی و استرسزا در بین نوجوانان و شرکتکنندگان تبدیل شده است، گفت: به دلیل رقابت سنگین شرکتکنندگان در آزمون سراسری و جو حاکم در سیستم آموزشی کشور ما در رابطه با کنکور، واکنشهای استرسی افراد در این برهه زمانی بسیار بالاست، البته از نظر متخصصین، بخش زیادی از این استرسها طبیعی و فیزیولوژیک بوده و میتوان با یادگیری مدیریت استرس، شرایط حاکم را مدیریت کرد.
وی با بیان اینکه اکثر مراجعان ما در برهه زمانی کنکور دچار بیماری حاد اضطرابی نبوده و تنها مساله آنها استرس آزمون و کنکور است، گفت: همه انسانها در زمان بروز حوادث و مشکلات مختلف، احساس نگرانی کرده و خواب و خیال و تغذیه آنان دچار اختلال میشود. به طور طبیعی همه آدمها در شرایط ویژه این حالتها را تجربه میکنند که این بیماری نیست، بلکه پاسخ فیزیولوژیک بدن به استرس و اضطراب است.
این متخصص روانپزشکی با ارائه توصیههایی در این زمینه، ادامه داد: توصیه کلی این است که دانشآموزان و دانشجویان در زمان آماده سازی خود برای شرکت در آزمون خیلی فشارهای جدی به خود وارد نکرده و ساعات درس خواندن خود را به صورت بهینه مدیریت کنند، به عنوان نمونه پشت سرهم درس نخوانند، بلکه زمانبندی درس خواندن خود را به دورههای یک تا ۱.۵ ساعت تقسیمبندی کنند و در بین آن استراحتهای کوتاهی داشته باشند. چراکه ساعتهای طولانی مطالعه به کاهش تمرکز فرد منجر میشود.
حمدیه با تاکید بر اینکه داوطلبان روزهای آخر نزدیک به کنکور ساعتهای طولانی مطالعه نکنند، گفت: دانش آموزان یا دانشجویان حتماً قبل از امتحان به خودشان استراحت داده و بیشتر اوقات خود را با ورزش و تفریح پر کنند تا ذهنشان آزاد شود. افرادی که تا آخرین لحظه درس خوانده و به خودشان فشار میآورند معمولاً در روز امتحان دچار اضطراب شده و برای پاسخگویی به سوالات با مشکل روبرو میشوند.
این عضو هیأت علمی دانشگاه در خاتمه با اشاره به عوارض مصرف خودسرانه داروی ریتالین توسط برخی دانشجویان و داوطلبان کنکور، خاطرنشان کرد: ریتالین دارویی است که اغلب برای افراد دارای اختلال توجه و تمرکز تجویز میشود، با اینحال برخی از افراد به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک آن را مصرف میکنند که گاه منجر به افزایش اضطراب، بی قراری، ناآرامی و توهم در فرد شده و تصورات موجود در رابطه با اثر این دارو در بیداریهای بلندمدت افراد، غلط است.