طی سالیان دراز فرهنگ، آداب و رسوم و گویش منحصر به فرد بادرود شکل گرفته که این شهر را از سایر شهرهای اطراف متمایز می‌کند. در اتوبان قم-اصفهان از طریق جاده فرعی حدود 10 کیلومتر به سمت امامزاده آقا علی عباس حرکت می کنید و به شهر بادرود وارد می شوید. در یکی از میادین شهر نمادی از میوه انار که روزگاری از محصولات عمده این خطه به شمار می‌رفته، خودنمایی می‌کند. این شهر علاوه بر تاریخ چند هزار ساله اش که از آثار به جا مانده مشهود است، دارای فرهنگ غنی چند صد ساله اخیز نیز هست که همین انگیزه ای را در دل دو عاشق فرهنگ این سرزمین برای تاسیس یک موزه کاشت.
با پرس و جو از مردم شهر، یک موزه خصوصی که متعلق به یکی فرزندان این شهر هست را پیدا کردیم. وی پس از چند دهه دوری به شهر پدری خود برگشته و خانه پدری خود را که حفظ کرده بود به موزه ای تبدیل کرده. وی ضمن حفظ و نگهداری آثار اجداد گذشته خود، برگزاری بسیاری از مراسم و رویدادهای فرهنگی که تاکنون از سازمان‌های دولتی و موسسات فرهنگی انتظار می رفت را رقم زده است.
همه این اتفاقات توسط شخصی انجام شده که سال‌ها به دلیل تحصیل در وطن عزیزمان حضور نداشته و پس از دو دهه به همراه همسر گرامی‌شان که فرانسوی الاصل هست به ایران برگشت و در فقدان گذشتگان تصمیم به زنده نگه داشتن فرهنگ محل تولد خود گرفت. دکتر محمد رهگشای به همراه همسر فرانسوی اش خانم میریام گوتس نزدیک به یک دهه هست که وقت و عمر گران بهایشان را صرف راه اندازی و نگهداری این موزه نموده اند.
اما این موزه با سایر موزه های دولتی و حتی خصوصی تفاوت اساسی دارد. سرا موزه رهگشای هم از نظر ظاهری و هم از نظر نوع فعالیت های آن منحصر به فرد است. این موزه کاربری منزل مسکونی دارد و از مشخصات ظاهری‌اش می‌توان به حیاط بیرونی و اندرونی، هشتی، کرسی خانه، اتاق ساز، اتاق اندیشه، اتاق عرفان، اتاق عالی قاپو، پنج دری، اتاق عروسک، زورخانه، مطبخ، کتابخانه، نمایشگاه، زیرزمین، حیاط، حوض و ... اشاره کرد که نشان از محل زندگی خانواده ای مرفه در زمان گذشته دارد. خانم گوتس با طبع هنری خاصی توانسته این خانه را ضمن تعمیر و مرمت آن به محلی برای نمایش اشیاء ساکنین و محلی ها و وسایل و مدارک مختلف که در فرهنگ صد ساله ایران عزیزمان در زندگی مردم این منطقه نقش داشته تبدیل کند.
مهم ترین مشخصه بنای موزه سبک معماری آن است. سردر و ورودی زیبای بنا جلوه ای منحصر به فرد به آن داده است. این بنا توسط این زوج خلاق تبدیل به سرایی گردیده که تاریخ نسل های گذشته را با هدف آشنایی نسل حاضر با ریشه های هویتی و فرهنگی‌شان، به آن ها می‌آموزد. علاوه بر آن این موزه به عنوان یک موزه پویا و زنده، محلی برای آموزش و یادگیری نیز شده است. این موزه را می توان میراث دار تاریخ گذشتگان و احیا کننده هنر و فرهنگ معاصر با هدف انتقال آن به آیندگان نامید.
اشیای انتخاب شده حاصل تحقیق و ارزیابی خانم گوتس و آقای رهگشای و پی گیری چند ساله‌شان برای شناسایی و جمع آوری وسایل بومی است. چیدمان اشیا بر اساس کاربردهای مختلف، محیط این موزه را طوری جذاب ساخته که از دیدنش خسته نمی‌شویم و هر اتاق یک سناریوی متفاوتی را برای ما رقم می‌زند. دکوراسیون و چیدمان وسایل این موزه از ویژگی های نادری است که در بین سایر موزه های خصوصی کشور یافت نمی‌شود.
از وسایل زندگی یک خانواده روستایی که در این موزه در معرض دید قرار گرفته می‌توان به ابزار و ادوات کشاورزی، ابزار قالی بافی، مجموعه ای از ادویه جات، مجموعه عکس، اسناد، کتب، انواع سکه، تابلوهای خوشنویسی و نقاشی، ادوات موسیقی، مجلات و روزنامه ها، مجموعه ای از تپانچه ها، صنایع دستی سفالی، هنری و چوبی، وسایل زورخانه ای و آشپزخانه ای و ... اشاره کرد که در نوع خود کم نظیر و کمیاب می باشند.
اما نکته قابل ذکر دیگر درباره این مکان که مهم تر از ظاهر و فیزیک آن است، نحوه بهره برداری از این موزه است. در دنیای امروز مهم ترین فاکتور تفاوت افراد در این گونه فعالیت ها، توانایی بهره برداری از وضعیت موجود است. این دو عزیز با درایت و قبول زحمت توانسته‌اند در این چند سال از تمام موجودیت فضای این موزه و اشیای آن به خوبی بهره برداری نمایند.
اهم فعالیت های فرهنگی این سرا موزه به شرح ذیل است:
1- شناسایی و ساماندهی هنرمندان منطقه بادرود
2- برگزاری مراسم و رویدادهای فرهنگی
3- دعوت از مسئولین فرهنگی، هنرمندان، مجموعه داران و علاقه مندان
4- شناسایی میراث داران منطقه
5- حمایت و تشویق محلی‌ها جهت تهیه عروسک های بومی و معرفی در نمایشگاه ها و جشنواره های داخل و خارج از کشور
6- برگزاری جشن ها و اعیاد مذهبی و ملی
7- برگزاری مسابقات هنری و فرهنگی
8- تحقیق بر روی بازی ها و سرگرمی های بومی و برگزاری مسابقات
9- حفظ میراث معنوی و برگزاری مراسمی مانند: جشن نورورز، سیزده بدر، چهارشنبه سوری، جشن مهرگان، جشن انار، شب یلدا، محرم و صفر، بزرگداشت فردوسی، سعدی، حافظ، مولانا، خیام، کمال الملک و ...
10- همکاری صمیماانه و مستمر با انجمن ها و NGO های میراث فرهنگی، صنایع دستی، گردشگری، ادبی و هنری
