آیا همه خریداران سکه باید مالیات بدهند؟
گمانه های نادرست در باره مالیات خرید و فروش سکه
بعد از اینکه سازمان امور مالیاتی بخشنامه دریافت مالیات از معاملات سکه را ابلاغ کرد، این شائبه نادرست در برخی افراد ایجاد شد که دولت تصمیم دارد از تمام معاملات و دادوستدهای سکه مالیات دریافت کند، درحالی که این گونه نیست و خریداران بیش از ۲۰ سکه آن هم از بانک مرکزی مشمول پرداخت مالیات میشوند.
به گزارش قلم، پس از ارز، خریداران سکه نیز مشمول مالیات شدند. سازمان امور مالیاتی در بخشنامه 25 اردیبهشت ماه امسال نحوه دریافت مالیات از خریداران ارز را به سازمانهای امور مالیاتی اعلام کرد. هفته گذشته نیز این سازمان میزان مالیاتی را که خریداران سکههای پیش فروشی بانک مرکزی در سال گذشته باید بپردازند ابلاغ کرد. بدین ترتیب پایه مالیاتی جدید با عنوان مالیات بر عایدی سرمایه بهصورت رسمی در دستور کار دولت قرار گرفته است.
سازمان امور مالیاتی در روز 13 خرداد ماه جاری مالیات مقطوع عملکرد سال ۹۷ دریافتکنندگان سکه از بانک مرکزی را ابلاغ کرد. براساس این بخشنامه کلیه خریداران سکه که در سال ۹۷ نسبت به دریافت حداکثر ۲۰۰ سکه از سیستم بانکی اقدام کردهاند، مشمول این دستورالعمل بوده و از نگهداری اسناد و مدارک موضوع قانون صدرالاشاره و تسلیم اظهارنامه مالیاتی معاف هستند. در این بخشنامه تا 20سکه دریافتی از مالیات معاف است، اما دریافتکنندگان بیش از 20 سکه بهصورت تصاعدی باید به ازای هر سکه مالیات بپردازند. بدین ترتیب نسبت به مازاد ۲۰ سکه تا میزان ۶۰ سکه به ازای هر سکه یک میلیون و ۵۰۰ هزار ریال مالیات مقطوع، نسبت به مازاد ۶۰ سکه تا میزان ۱۰۰ سکه به ازای هر سکه ۲ میلیون ریال، نسبت به مازاد ۱۰۰ سکه تا میزان ۲۰۰ سکه به ازای هر سکه ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال مالیات مقطوع تعیین شده است.
این دسته ازمؤدیان نیازی به ثبتنام و تشکیل پرونده مالیاتی نخواهند داشت. همچنین مؤدیان موضوع این دستورالعمل میبایست جهت پرداخت مالیات مربوط به سامانه عملیات الکترونیکی مؤدیان مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کنند.
قسطبندی مالیات
در خصوص مؤدیانی که امکان پرداخت مالیات مقطوع موضوع این دستورالعمل را بهصورت یکجا در خرداد ماه ۹۸ ندارند، مالیات مقطوع فوق حداکثر تا ۴ ماه بهصورت مساوی تقسط میشود. عدم پرداخت بموقع مالیات یا در صورت تقسیط، عدم پرداخت اقساط در سررسیدهای مقرر مشمول جریمه موضوع ماده ۱۹۰ قانون مالیاتهای مستقیم از پایان خردادماه ۹۸ خواهد بود. چنانچه مؤدیان مشمول این دستورالعمل نسبت به مالیات تعیین شده صرفاً از حیث عدم فروش سکههای دریافتی معترض باشند، میتوانند نسبت به طرح اهدای خود در مراجع دادرسی مالیاتی اقدام و درخواست رسیدگی مجدد کنند.
اظهارنامه مالیاتی برای بیش از 200 سکه
اشخاصی که در سال ۹۷ بیش از ۲۰۰ سکه دریافت کردهاند مشمول این دستورالعمل نبوده و میبایست اظهارنامه مالیاتی مربوط به این فعالیت را در موعد مقرر قانونی تسلیم کنند. ادارات کل امور مالیاتی باید ترتیبی اتخاذ کنند تا رسیدگی و مطالبه مالیات این اشخاص حداکثر تا پایان سالجاری انجام گیرد.
صاحبان مشاغلی که حسب سوابق پرونده یا مجوز صادره از سوی مراجع ذیربط به شغل مرتبط با خرید و فروش سکه اشتغال دارند مشمول این دستورالعمل نیستند و مکلف هستند نسبت به تنظیم اظهارنامه مالیاتی شغلی خود اقدام کنند. گفتنی است از نیمه بهمن ماه سال گذشته تا 16 اردیبهشت ماه امسال براساس اعلام بانک مرکزی در مدت اجرای این طرح 7 میلیون و 600 هزار قطعه سکه تمام بهار آزادی پیش فروش شده است که با احتساب وزن هر سکه که 8 گرم و 133 سوت است، وزن این سکههای پیش فروش شده به بیش از 61 تن میرسد.
علاوه براین در اوایل اجرای طرح پیش فروش، در بانک کارگشایی سکه حراج میشد که طبق آمار ۲۲۵ هزار قطعه سکه نیم بهار آزادی (هر نیم سکه ۴.۰۶۶ گرم) حراج شده و نزدیک به دو تن طلا برای آن لازم است.
مالیات برعایدی سرمایه سکه
با توجه به اینکه بانک مرکزی در زمان پیش فروش سکه رسماً اعلام کرده بود که سکههای پیش فروشی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نمیشوند برخی ابهامات درخصوص بخشنامه جدید سازمان امور مالیاتی ایجاد شد. این درحالی است که آنچه سازمان مالیاتی ابلاغ کرده است تضادی با آنچه بانک مرکزی قبلاً اعلام کرده بود، ندارد چراکه بخشنامه جدید سازمان مالیاتی نشاندهنده آن است که باید خریداران سکههای پیش فروشی، مالیات عایدی بر سرمایهشان را پرداخت کنند.
ایران طی سالهای اخیر از ظرفیت این نوع مالیات استفاده نکرده که این موضوع همراه با نرخ تورم بالا و افزایش در حجم نقدینگی و نبود فضای کسب و کار مناسب، ایران را به بهشت سوداگران مبدل کرده است. با عنایت به تحولات اقتصادی کشور در یک سال اخیر، بسیاری از صاحبنظران اقتصادی معتقدند از علل عمده نوسان بازار برخی داراییها نظیر بازار مسکن، سکه، ارز و خودرو فقدان یک نظام کارآمد مالیات بر عایدی سرمایه در کشور بوده و سبب شده تا سفتهبازان علاوه بر کسب درآمدهای سرشار به افزایش هرچه بیشتر قیمت دامن بزنند.