پژوهشهای جدید ميگویند که زنبورها جمع و تفریق ميکنند
حشرات حسابگر
اگر ریاضی زبان جهان باشد، ممکن است زنبورها فقط کلمات اول خود را به زبان آورده باشند. پژوهشهای جدید نشان ميدهد که این حشرات پرکار جهان قادر به جمع و تفریق کردن با استفاده از رنگها در محل علامتهای منها و جمع هستند.
در پادشاهی حیوانات، توانایی شمارش یا حداقل تشخیص بین مقادیر مختلف غیرعادی نیست: در بین قورباغهها، عنکبوتها و حتی ماهیها دیده شده است اما حل معادلات با استفاده از نمادها نادر است، تاکنون تنها توسط حیوانات خوشفکر مانند شامپانزهها و طوطیهای خاکستری آفریقایی به دست آمده است.
زنبورعسل (Apis mellifera) هم از این قاعده مستثنا نیست. بنابر پژوهشهای پیشین که ميگوید حشرات اجتماعی ميتوانند تا چهار بشمارند و مفهوم صفر را درک کنند، محققان ميخواستند محدودیتهایی را که مغزهای کوچک آنها ميتواند انجام دهد، آزمایش کنند. دانشمندان 14زنبور را آموزش دادند تا رنگهای آبی و زرد را به ترتیب به جمع و تفریق ارتباط دهند. آنها زنبورهای عسل را در ورودی یک مکان پرپیچوخم Y شکل قرار دادند که به آنها اشکال مختلفی به رنگ آبی یا زرد نشان داده شود. درصورتیکه اشکال آبی بودند، زنبورها اگر به انتهای مکان پیچ خورده ميرفتند که یک شکل آبی بیشتر بود (در انتهای دیگر آن یک شکل آبی کمتر بود) جایزه ميگرفتند؛ درصورتیکه اشکال زرد رنگ بودند، اگر به انتهای مکان پیچ خوردهای ميرفتند یک شکل زرد کمتر بود جایزه ميگرفتند.
این تست به این شیوه کار کرد: زنبورها وقتی رنگ زرد را ميدیدند یک شکل را «تفریق ميکردند»، یا وقتی شکل آبی را دیدند «جمع کردند» که به نظر رسیده بود نمره عالی در تست گرفتند. محققان امروز در Science Advances اعلام کردند زنبورها بسته به نوع معادله و مسیر پاسخ صحیح 63درصد تا 72درصد وقتها پاسخ صحیح گرفتند که خیلی بهتر از حدسهای تصادفی بود.
محققان ميگویند اگرچه نتایج فقط از 14زنبور به دست ميآید اما این پیشرفت هیجانانگیز است. اگر یک مغزی که در حدود 20هزار برابر از مغز انسان کوچکتر است بتواند با استفاده از علائم محاسبات انجام دهد، ميتواند راه را برای روشهای جدید در هوشمصنوعی و یادگیری ماشینی هموار کند. فقط از زنبورها نخواهید که به این زودی تکالیفتان را انجام دهند.