دیدار با «interstitium»
با تمام دانشی که بشر درباره آناتومی انسان بهدست آورده، به سختی میتوان تصور کرد که اندامی در بدن انسان ناشناخته مانده باشد یا انتظار داشت که محققان اندامی تازهای را در بدن انسان کشف کنند. با این حال در ماه مارس 2018 محققان در نیویورک و فیلادلفیا اعلام کردند که موفق به کشف و شناسایی عضو جدیدی در بدن انسان شدند که آن را «interstitium» نامیدهاند. این بهاصطلاح عضو جدید در واقع شبکهای است از فضاهایی پر شده از مایع که در بافتهای نرم بدن یافت میشود.
به گفته محققان این شبکه در بافت بهم پیوسته در سراسر بدن وجود دارد که از جمله زیر سطح پوست، پوشش داخلی دستگاه گوارش، ریه و سیستمهای ادرای و همچنین پیرامون عضلات اشاره کرد.
چرا تاکنون کشف نشده بود
به نظر میرسد که این فضاهای پراز مایع، به دلیل اینکه روی اسلایدهای میکروسکوپی استاندارد قابل نمایش نبودند، دهههاست از دید محققان پنهان ماندهاند. درحال حاضر این شبکه همچنان بهعنوان عضوی غیررسمی در بدن انسان شناخته شده است، زیرا از نظر دانشمندان پیش از این که بتوان موقعیت متمایزی به این عضو داده شود، نیازمند بحث و تحقیقات بیشتر است. درعین حال یافتههای جدید سوالات زیادی را برانگیخته است همانند؛ آیا این بخش از بدن میتواند نقشی در شکلگیری و بروز بعضی بیماریها داشته باشد یا خیر.
پدران؛ تعیینکننده جنسیت فرزندان
تا مدتهای مدید تصور میشد که انسانها ماده ژنتیکی DNA - موجود درون سلولهای میتوکندریا - را منحصرا از مادران خود به ارث میبرند اما در ماه نوامبر 2018 محققان با انتشار نتایج بررسیهای تکاندهندهای اعلام کردند که در مواردی نادر، پدران نیز میتوانند DNA میتوکندریا را به فرزندان خود منتقل کنند. این بررسیها موفق به کشف شواهدی شد که نشان میداد 17 نفر از سه خانواده مختلف ظاهرا DNA میتوکندریا را از هردو والدین، پدرومادر به ارث بردهاند. صحت و اعتبار این یافتهها در دو آزمایشگاه دیگر نیز بررسی و تایید شده است اما تحقیقات بیشتر نشان داده است که یافتههای دیگری غیر از گروههای آزمایش شده همچنان مورد نیاز است. محققان اعلام کردهاند که اگر نتایج بهدست آمده درآینده تایید و اثبات شود، درک ما در زمینه انتقال DNA در میتوکندری بهکلی دگرگون خواهد شد و البته این مسئله خود میتواند سبب کشف راههای جدیدی برای جلوگیری از انتقال بیماریهای ارثی وابسته به میتوکندری نیز بشود.
کشف باکتری درمغز
دانشمندان همیشه مغز را بهعنوان منطقهای کاملا «استریل» و بدون آلودگی تصور کردهاند. به این معنا که به کلی عاری از هرگونه باکتری و میکروبهای دیگر باشد اما درماه نوامبر 2018 محققان با انتشار نتایج مطالعات خود در یک نشست ویژه شواهد اولیه از وجود میکروبهای بیضرر ساکن در مغز انسانها را ارائه کردند. این محققان با نمایش تصویرهایی با وضوح بالا از برشهایی متعدد از بافت مغز انسان پس ازمرگ، وجود باکتریها را دربافت مغز اثبات کردند. این محققان یادآور شدند که مشخصا هیچ نوع نشانهای از بیماریهای مغزی وجود نداشته و درنتیجه احتمال میرود که انسانها در مغز خود نیز دارای«میکروبیوم» است. یعنی درست شبیه به آنچه که در روده انسان شناختهایم.
با این حال بررسیهای بیشتری در زمینه هرگونه احتمال آلودگی نمونههای مغز مورد بررسی پس از مرگ، مورد نیاز است. هرچند که تحقیقات انجام شده تاکنون هیچ نوع آلودگی را نشان نداده است.
کشف ذرات پلاستیک درمدفوع
تاکنون محققان از وجود «Microplastic» یا ذرات بسیار ریز پلاستیک در هر چیزی از آب اقیانوسها و شکم ماهیان و آبزیان گرفته تا شیرآب خانگی تا خاک خبر دادهاند اما دراکتبر 2018 محققان اتریشی درکمال شگفتی همین ذرات پلاستیکی را درنمونههای مدفوع انسانهایی یافتند که شامل هشت انسان سالم از هشت کشور مختلف جهان بود. طبق همین بررسیها آزمایش نمونه مدفوع هر هشت نفر حاوی ذرات پلاستیک بود اما دراین مورد نیز تحقیقات بیشتر و وسیعتری نیاز است تا این یافتهها را تایید کند. این بررسیها باید همچنین به این سوال اساسی پاسخ دهد که وجود این ذرات پلاستیکی در بدن چه عوارضی برسلامت انسان دارد.
چروکها خبراز بیماری قلب میدهند
تاکنون وجود چین و چروک روی پوست، صرفا نشانهای از افزایش سن بوده است اما طبق تحقیقاتی که در ماه آگوست 2018 صورت گرفت، روشن شد که این چروکها میتوانند نشانه های از بعضی بیماریهای قلبی نیز باشند.
دراین بررسیها محققان فرانسوی در جریان بررسیهای خود دریافتند که افراد دارای چروکهای عمیق و بسیار زیاد در پیشانی، درمقایسه با افراد همسن و سال خود که چروک روی پیشانی ندارند، احتمالا بیشتر از بیماریهای قلبی میمیرند. هرچند که ارتباط دقیق میان این دو پدیده هنوز ناشناخته است اما احتمال میرود بعضی عوامل که سبب پیری زودرس پوست میشوند، عامل پیری زودرس شریان قلب نیز هستند.
اگر این یافتهها در بررسیهای بعدی تایید شود، بروز این چروکها در پیشانی افراد میتواند بهعنوان ابزار سادهای برای کشف و شناسایی افراد مبتلا به بیماریهای قلبی باشد یا دستکم آژیر هشدار را برای خطر بیماریهای قلب در این قبیل افراد، به صدا درآورد. هرچند که این چروکها نمیتواند جایگزین علایم هشداردهنده دیگری همانند کلسترول یا فشار خون بالا شود.
حافظه شما چهره 10هزار نفر را به یاد میسپارد
تعداد چهرههایی که شما قادر به یادآوری آنها هستید احتمالا بسیار بیشتر از آن است که خودتان قادر به شمارش آنها باشید.
طبق مطالعات جدیدی که سال 2018 با هدف سنجش توانایی حافظه انسان در ذخیرهسازی چهره انسانهای دیگر صورت گرفت، روشن شد که این رقم بسته به هرشخص متفاوت است اما بهطور میانگین هر فرد دستکم پنجهزار تا 10 هزار چهره را میتواند در خاطر بسپارد. محققان دراین آزمایش، عکسهایی از چهره افراد مختلف که خود شخصا میشناختند و در بین آنها افراد و چهرههای معروف نیز وجود داشت، به شرکتکنندگان نشان دادند. افراد شرکتکننده مجبور به یادآوری نام فرد نبودند اما در مشاهده دوباره عکس هر فرد، لازم بود که بگویند آیا آنها را شناختهاند یا خیر. محققان اعلام کردهاند که در این تحقیقات هیچگونه محدودیتی برای تعداد چهرههایی که هر فرد میتوانست به یاد آورد، وجود نداشت.
این ژنها سبب میشوند شما خواب ببینید
علت اینکه ما در خواب رویا ميبینیم هنوز به صورت یک رمزوراز باقی مانده است اما دانشمندان در سال 2018 در جریان بررسیهایی اندکی به درک علت رویا دیدن نزدیک شدند. در ماه اگوست این سال محققان ژاپنی دریافتند که در مدلهای حیوانی دو ژن وجود دارد که ظاهرا نقشی اساسی در مرحله خواب عمیق دارند. یعنی مرحلهای که خواب دیدن در آن مرحله رخ ميدهد و بهاصطلاح با REM یا حرکت سریع چشم همراه است.
محققان در این بررسیها برای از بین بردن این ژنها که Chrm 1 و Chrm 3در موشها نام دارد، از فناوری «کریسپر»- CRISPR -استفاده کردند. «کریسپِر» مجموعه حروف اول یک عبارت طولانی در زمینه ویرایش ژنتیک است که فارسی آن میشود: تناوبهای کوتاه پالیندرومی فاصلهدار منظم خوشهای!. درواقع، نوعی سیستم ایمنی است که در کد ژنتیکی سلولهای ما نهفته است.
نتیجه این بررسیها نشان داد که موشهایی که هردو ژن را از دست دادند، دیگر قادر به تجربه مرحله REM یا خواب عمیق نبودند. هرچند این بررسیها فقط درمورد موشها بوده و هنوز درمورد انسان انجام نشده اما محققان میگویند که درک بهتر اینکه ژنها چگونه خواب را کنترل میکنند، میتواند در پیشرفت و دستیابی به روشهای جدید درمانی برای بعضی اختلالات خواب و حتی اختلالات روانی مفید باشد.
تولید برق از باکتریهای روده
کارایی باکتریهای موجود در رودههای انسان بسیار بیشتر از آن است که تاکنون تصور میشد. یک بررسی که نتایج آن در سپتامبر 2018 منتشر شد، حاکی از آن بود که باکتریهای خاصی که در مواد خوراکی و نیز در روده انسان زیست میکنند، میتوانند در تولید برق نیز مورد استفاده قرار بگیرند. بهعنوان مثال این مطالعه نشان داده است که باکتری «لیستریا» که بيشتر از طریق موادغذایی جذب بدن شده و سبب بروز بیماریهای خطرناک و مسمومیت میشود، قادر به تولید الکترونهایی است که میتوانند یک جریان الکتریکی برقرار کند. محققان میگویند که این قابلیت در باکتریها احتمالا بهعنوان یک سیستم پشتیبان برای تولید انرژی در شرایط خاص باشد. هرچند پیشتر نیز روشن شده بود که باکتریها در دیگر محیطها همانند کف دریاچهها میتوانند سبب تولید الکتریسته شوند اما دانشمندان نمیدانستند، قابلیت تولید برق در باکتریهای ساکن در رودههای انسان نیز وجود دارد.
دوستان شما همانند شما فکر میکنند
اگر میخواهید دوستان واقعی خود را بشناسید، میتوانید از طریق یک اسکنر هوشمند، آنها را شناسایی کنید. مطالعهای که در ماه ژانویه 2018 منتشر شد نشان داد که فعالیت مغزی دوستان نزدیک، در پاسخ به محرکهای خاصی همانند مشاهده ویدئو کلیپهای تصادفی، با یکدیگر مشابهت دارند.
درواقع وقتی شرکتکنندگان دراین آزمایش مغز خود را هنگام تماشای یک ویدئو کلیپ ناآشنا اسکن کردند، محققان توانستند به درستی پیشبینی کنند که آیا افراد براساس نوع فعالیت مغزیشان با یکدیگر دوستی دارند یا خیر. دوستان نزدیک در این بررسیها در برابر ویدئویی که مشاهده میکردند، واکنش مشابهی در ناحیهای از مغز که به احساسات، توجه و استدلال مرتبط بود، نشان دادند. با این حال مطالعات بیشتری نیاز است تا روشن کند آیا افرادی را که دوستشان داریم، بهعنوان دوست برمیگزینیم یا این دوستان هستند که طرز فکر ما را شکل میدهند.
سلفیها اعتبار ظاهری شما را مخدوش میکنند
این خبر بدی برای دوستداران عکسهای سلفی است. زیرا این عکسها ظاهر چهره شما را تحریف میکنند. طبق مطالعهای که نتایج آن در ماه مارس 2018 منتشر شد، محققان اعلام کردند که عکسهای سلفی که در فاصله 12اینچی از صورت گرفته میشود، بینی شما را حدود 30 درصد بزرگتر از آنچه که واقعا هست، نشان میدهد.
در مقابل عکسهایی که از فاصله پنج فوت گرفته میشود، ویژگیهای صورت را مخدوش نمیکند. این یافتهها که براساس یک مدل ریاضی استوار است به محققان امکان داده بتوانند آثار تحریفکننده در عکسهای گرفته شده در ابعاد و فاصلههای مختلف از چهرههای افراد را بررسی کنند. محققان میگویند که هدف آنها آگاه کردن مردم است تا به این نکته توجه کنند که همه چیز مطابق تصویری نیست که در سلفیها دیده میشود.