بورس انرژی این هفته میزبان ۲ میلیون بشکه نفت خام سبک صادراتی است که شرایط عرضه آن متفاوت از دورههای قبل است. حداقل حجم خرید از 35 هزار بشکه به یک هزار بشکه کاهش یافته است. بخش خصوصی میتواند این یک هزار بشکه را بخرد و صادر کند. مقصد، بازار بینالملل بدون هیچ محدودیتی است و نوع حمل هم میتواند زمینی باشد.
استقبال بخش خصوصی
این ویژگیهای عرضه جدید با استقبال بخش خصوصی همراه است. بهطوری که رضا پدیدار، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران میگوید: «یکی از مشکلاتی که باعث میشد بخش خصوصی از عرضه نفت خام صادراتی در بورس انرژی استقبال چندانی نکند، به شیوه حمل و میزان حداقل خرید باز میگشت. اما اکنون با شیوه نامه جدیدی که وزیر نفت ابلاغ کرده، از زبان بخش خصوصی شنیدهام که آنها دوباره ترغیب شدهاند تا نفت را از بورس بخرند و صادر کنند.»
پدیدار در گفتوگو با خبرنگار «ایران» ادامه میدهد: «وقتی حداقل حجم خرید 35 هزار بشکه بود و حمل نیز از روش دریایی باید انجام میشد، بخش خصوصی با یک بحران جدی برخورد میکرد. اینکه باید یک بازار نسبتاً بزرگ پیدا میکرد، حداقل 20محموله میخرید تا کشتی نفتکش آماده حمل شود و در نهایت صادرات نفت خام از مسیر بورس آن هم در دوران تحریم تحقق مییافت. اما با شیوه نامه جدید بخش خصوصی میتواند با دغدغه کمتری صادرات نفت خام انجام دهد. پیدا کردن مشتری برای محمولههای کوچکتر کار آسان تری است.»
این فعال بخش خصوصی با بیان اینکه مقصد این محمولههای کوچک میتواند کشورهای آسیایی و آفریقایی باشد، توضیح میدهد: «این بازار اکنون وجود دارد اما کوچک است. بخش خصوصی میتواند آن را توسعه ببخشد و با استفاده از ظرفیتهای خود، بخشی از فشار ناشی از تحریمها را از دوش دولت بردارد.»
فروش قوت گرفت
پدیدار به تقویت بازار منطقه با کمک بخش خصوصی بسیار امیدوار است و میگوید: «این بار برخلاف دفعات قبلی نفت خام سبک صادراتی در بورس انرژی فروش خواهد رفت. البته اگر مشکلی در نحوه عرضه رخ ندهد. چرا که هم بخش خصوصی مایل به انجام این کار است و هم بازار منطقه آماده دریافت نفت خام ایران است. ما 15 کشور در همسایگی خود داریم که از این تعداد فقط 5 کشور دارای منابع نفتی هستند. اینها نیازمند انرژیاند و ما میتوانیم به این نیاز پاسخ دهیم. ضمن آنکه 12 کشور شمالی قاره آفریقا نیز میتوانند مشتری نفت خام ایران از مسیر بورس و حمل زمینی باشند.»
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه بخش خصوصی برای دفع موانع نقل و انتقال مالی نیز راهکارهایی طراحی کرده است، گفت: «تنها مانع در تجارت بخش خصوصی مربوط به این موضوع است. در مسائل بینالمللی مشکلات را مدیریت میکنیم اما در داخل نیز باید نسبت به زمان پرداخت 80 درصد باقیمانده، تصمیمات جدیدی اتخاذ شود که کار را آسانتر کند. با اندکی تغییرات تعبیه راهکارهای قانونی برای بهبود شرایط میتواند صورت گیرد.» نفت خام سبک صادراتی در رینگ بینالملل بورس انرژی در چند عرضه اخیر بیمشتری مانده است و مجموع نفت خام سبک فروخته شده در بورس انرژی به حدود یک میلیون بشکه میرسد.همچنین 70 هزار بشکه نفت خام سنگین صادراتی در بورس انرژی فروش رفته است.
جزئیات عرضه جدید از زبان نماینده شرکت ملی نفت
امیرحسین تبیانیان نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی نیز عرضه این هفته را متفاوت از عرضههای قبلی مینامد و به آن عنوان «نخستین عرضه نفت خام سبک شرکت ملی نفت ایران در رینگ بینالملل بورس انرژی در سال ۹۸ بر اساس شیوه نامه ابلاغی از سوی وزیر نفت» میدهد.
تبیانیان میگوید: «سهشنبه، ۳۱ اردیبهشت ماه ۲ میلیون بشکه نفت خام سبک در رینگ بینالملل عرضه خواهد شد. قیمت پایه برای این دوره عرضه ۶۷ دلار و ۲۸ سنت به ازای هر بشکه تعیین شده است.
در این دوره عرضه بر اساس شیوهنامه ابلاغی از سوی وزیر نفت در سال ۹۸ تغییراتی نسبت به دورههای پیشین مشاهده میشود. مهمترین تغییرات این دوره عرضه، این است که حداقل حجم بارگیری زمینی هزار بشکه خواهد بود و سازوکار قیمتگذاری با هدف ایجاد شفافیت و کاهش ریسک برای خریداران تغییر کرده است.»
به گفته تبیانیان دیگر شرایط عرضه در این دوره مانند دوره پیشین است. واریز پیش پرداخت
۶ درصد بهصورت ارزی فراهم شده و همچنین مقصد محموله خریداری شده آزاد است.