محمود سریعالقلم در سلسله مباحث معرفی شخصیتها و کشورهایی که توانستند در مسیر توسعه قدمهای درستی بردارند به معرفی ۳۰ ویژگی نلسون ماندلا پرداخته است. «این ویژگیها عبارتاند از:
۱- ۶۷ سال برای مبارزه با نژادپرستی در آفریقای جنوبی تلاش کرد.
۲- ۲۷ سال زندانی کشید. ۱۸ سال آن را در زندانی با ابعاد: ۲/۷۰ * ۲/۱۰ متر.
۳- معتقد بود نفرت، مانع فکر کردن منطقی میشود.
۴- پس از آزادی از زندان از مردم خواست از سفیدپوستان انتقام نگیرند و آنها را ببخشند.
۵- فراتر از استدلال، از طریق احترام به انسانها، به دستاوردهای بزرگی دست یافت.
۶- از زندان به صورت مکاتبهای لیسانس حقوق خود را از دانشگاه لندن گرفت.
۷- به مردم گفت: اگر میخواهید با مخالف به صلح برسید باید با او کار کنید و با او شریک شوید.
۸- معتقد بود سختتر از تغییر جامعه، تغییر خود است.
۹- در پی شوکت فردی (Self- glory) نبود.
۱۰- ایرادها و اشتباهات خود را مخفی نمیکرد.
۱۱- کنترل عمیقی بر احساسات و رفتار خود داشت.
۱۲- در مراسم تحلیف ریاستجمهوری از زندانبان خود (Christo Brand) به عنوان مهمان ویژه دعوت کرد.
۱۳- وقتی رئیسجمهور بود از قاضی (Percy Yutar) که او را به اعدام محکوم کرده بود برای شام دعوت کرد.
۱۴- معتقد بود تا فقر از میان نرود، آزادی به دست نمیآید.
۱۵- توان قابل توجهی در اجماعسازی میان نیروهای مختلف سیاسی داشت.
۱۶- بر تدوین قانون اساسی آفریقای جنوبی دقیق نظارت کرد: سندی که تحسین جهانیان را به همراه داشت.
۱۷- میگفت بهترین روش شناخت یک کشور، شناخت وضعیت زندانهای آن است.
۱۸- همیشه در حال یادگیری بود.
۱۹- هر که او را ملاقات کرد، گفت: ماندلا با دقت و علاقه گوش میکند.
۲۰- هر چه از او تمنا کردند، کاندید دورۀ دوم ریاستجمهوری نشد. فقط پنج سال رئیسجمهور بود.
۲۱- نام بیوگرافی خود را گذاشت: راه طولانی آزادی.
۲۲- به طور واقعی و پایدار، متواضع و از خود گذشته (Selfless) بود.
۲۳- ذاتاً با پرنسیب بود. دیگران احساس حیلهگری از جانب او نمیکردند.
۲۴- قدرت و لذتِ از قدرت بسیاری از رهبران آفریقایی را آلوده کرد. ماندلا فراتر از همۀ آنها عمل کرد و چهرۀ ماندگار تاریخ شد.
۲۵- معتقد بود آموزش، مؤثرترین روش تغییر جهان است.
۲۶- مظهرِ بهرهبرداری از سَمبُلها بود: شمارۀ زندان خود را به عنوان ابتکار عملی در مبارزه با بیماریها در آفریقا گذاشت (۴۶۶۶۴ Initiative).
۲۷- از ۲۵۰ دانشگاه و مؤسسه، جایزۀ صلح و دکترای افتخاری گرفت.
۲۸- به خاطر محبوبیتِ جهانی، سازمان ملل، ۱۸ ژوئیه هر سال (روز تولد او) را به عنوان روز بینالمللی نلسون ماندلا ثبت کرد.
۲۹- هم انسانِ شریفی بود و هم سیاستمدار بود.
۳۰- میگفت: مرا با موفقیتهایم نسنجید بلکه با تعداد دفعاتی که سقوط کردم و مجدداً برخاستم ارزیابی کنید.»