دهه شصتی‌ها به یک واژه آشنا درادبیات اقتصادی کشور تبدیل شده است، رشد بالای جمعیت دراین دهه بواسطه سیاست‌های ابتدای انقلاب و دوره جنگ باعث شد تا این بخش از جمعیت در یافتن شغل و فعالیت‌های اقتصادی با مشکلات زیادی روبه‌رو شوند. درواقع رشد بالای جمعیت دراین دهه به یکباره موج جدیدی از تقاضای کار را از ابتدای دهه 80 ایجاد کرد که ظرفیت‌های اقتصاد ایران توان پاسخگویی به آن را نداشت. با توجه به اینکه آخرین سرشماری در کشور در سال ۱۳۹۵ انجام شد و افراد دهه شصت در آن سال، در رده سنی ۲۶ تا ۳۵ سال بودند، اطلاعات جمعیتی سرشماری در سال ۱۳۹۵، مبنای بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری متولدین دهه شصت قرار گرفته است.
بر اساس اطلاعات به دست آمده از مرکز آمار ایران در خصوص وضعیت نیروی کار، متولدین دهه شصت حدود ۱۷ میلیون نفر از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهند که بالغ بر ۹ میلیون نفر از این افراد «جمعیت فعال» هستند؛ به این معنا که در گروه سنی بیکاران یا شاغلان قرار دارند؛ به عبارتی مجموع افراد بیکار و شاغل، جمعیت فعال را تشکیل می‌دهد.
همچنین بالغ بر ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر نیز از جمعیت ۱۷ میلیونی دهه شصتی‌ها، در گروه «جمعیت غیرفعال» یعنی در خارج از گروه بیکاران و شاغلان قرار دارند. افراد محصل، خانه‌دار، درآمدهای غیرکاری (به عنوان مثال درآمد از محل اجاره ملک) از جمله افراد در گروه جمعیت غیرفعال هستند.
با توجه به اینکه جمعیت بیکار کشور طی سال‌های ۹۵ و ۹۶ در محدوده ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر اعلام شد، بیکاری یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفری گروه سنی ۲۶ تا ۳۵ سال که متولدین دهه شصت را شامل می‌شود، ۵۳ درصد از جمعیت بیکار کشور را به خود اختصاص می‌دهد. این آمار نشان می‌دهد بیش از نیمی از جمعیت بیکار را افراد متولدین دهه شصت تشکیل می‌دهند و در حال حاضر متولدین دهه شصت، در گروه سنی ۲۸ تا ۳۷ سال قرار دارند که بیشترین سهم از جمعیت بیکار کشور در این گروه سنی قرار دارند.
تازه‌ترین تحولات دهه شصتی‌ها
روزگذشته نیز مرکز آمار ایران تازه‌ترین وضعیت دهه شصتی‌ها را به تصویر کشید. افرادی که بالاترین سهم از جمعیت کشور را دارند. طبق اطلاعات ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران دهه شصتی‌ها 21 درصد از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهند. این درحالی است که متولدین دهه 30 و قبل از آن 13 درصد، دهه چهلی‌ها 11 درصد، دهه پنجاهی‌ها 16 درصد، دهه هفتادی‌ها 15 درصد، دهه هشتادی‌ها 15 درصد و دهه نودی‌ها نیز 9 درصد از جمعیت کشور را شامل می‌شوند.
براساس این اطلاعات، دهه شصتی‌ها با 16 میلیون و 802 هزار و 46 نفر بیشترین سهم از جمعیت کشور را دارند، به گونه‌ای که 21 درصد سهم جمعیت مربوط به این دهه است.
اشتغال یکی از موضوع‌های قابل توجه این دهه است که برابر این آمار، از جمعیت هشت میلیون و 483 هزار و 893 نفری 16 درصد بیکارند؛ همچنین 32 درصد از هشت میلیون و 318 هزار و 153 نفری زنان نیز شغلی ندارند. بدین ترتیب همچنان بیش از یک میلیون و 357 هزار مرد دهه شصتی و بیش از 2 میلیون و 661 هزار زن دهه شصتی یعنی درمجموع بیش از 4 میلیون نفر آنها بیکارند. بررسی میزان ازدواج و فرزندآوری این قشر در این داده نما نشان می‌دهد که 19 درصد زن‌های دهه شصتی و 33 درصد مردها هنوز ازدواج نکرده‌اند. نکته قابل توجه دیگر اینکه 19 درصد زن‌های دهه شصتی ازدواج کرده، هنوز فرزندی به دنیا نیاورده‌اند. 37 درصد یک فرزند، 38 درصد 2 فرزند، 8 درصد آنها سه فرزند، 2 درصد نیز چهار فرزند و فقط یک درصد پنج فرزند یا بیشتر دارند.
تقریباً از هر 2 خانوار، یک خانوار یک عضو دهه شصتی دارد که مدرک تحصیلی 60 درصد آنها دیپلم یا زیردیپلم است. همچنین 27 درصد آنها تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و متوسطه، 35 درصد تحصیلات عالی و 28 درصد دیپلم و پیش دانشگاهی دارند.
