روز گذشته وزیر امور اقتصادی و دارایی از برنامه دولت برای آزادسازی سریعتر سهام عدالت و انتقال مالکیت آن به مردم خبر داد.
در این زمینه فرهاد دژپسند از آزادسازی سهام عدالت در سال جدید، خبر داد و گفت: تلاش داریم سهام عدالتی را که مردم دارند آزاد کنیم تا اگر دوست دارند آن را بفروشند.
به گزارش سازمان خصوصی‌سازی، وی در پاسخ به این پرسش که برای سال نو یا پیش از آن چه خبر خوشحال کننده‌ای برای مردم دارید، اظهار داشت: تلاش داریم تا سهام عدالت را آزاد کنیم تا مردم اگر دوست دارند آن را بفروشند و به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل کنند.اکنون بیش از یک‌سال از ارائه لایحه آزادسازی سهام عدالت توسط دولت به مجلس می‌گذرد و به نظر می‌رسد خبر خوشی که وزیر اقتصاد داده است نشان دهنده نهایی شدن سازوکار آزادسازی این طرح بزرگ در کشور است.
طرح سهام عدالت که از سال 1385 آغاز شد حال پس از 12 سال مراحل شناسایی اولیه مشمولان، ثبت نام قطعی و پرداخت سود را گذرانده است و درآستانه مرحله چهارم خود یعنی آزادسازی سهام قرارگرفته است. موضوعی است که سال‌هاست مشمولان منتظر اجرایی شدن آن هستند تا سهام عدالت خود را به ارزش دارایی‌های خود بیفزایند و مدیریت آن را خود به عهده بگیرند.برهمین اساس دولت با هدف اجرایی شدن این مرحله در قالب لایحه آزادسازی سهام عدالت پیشنهادات خود را به نمایندگان مجلس ارائه داد، لایحه‌ای که به گفته محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس یک سال است که در کمیسیون ویژه مجلس خاک می‌خورد.
وی درگفت‌و‌گو با خانه ملت درباره آخرین وضعیت لایحه سهام عدالت در مجلس و دلیل طولانی شدن فرآیند بررسی آن گفته است: این لایحه هم‌اکنون به کمیسیون ویژه اصل 44 ارجاع داده شده و دلیل طولانی شدن آن ناشی از وجود اختلاف پایه‌ای در مورد نحوه واگذاری سهام عدالت است. پورابراهیمی پیش‌بینی کرد: به نظر می‌رسد تا پایان امسال بتوان کمک کرد تا لایحه آزادسازی سهام عدالت به نتیجه مشخصی دست یابد، اما هم‌اکنون این لایحه در کمیسیون ویژه اصل 44 قانون اساسی رفته و مانده است.
مسیرهای دوگانه برای آزادسازی سهام عدالت
حال که بیش از یک‌سال از ارائه لایحه آزادسازی سهام عدالت به مجلس می‌گذرد، دولت امیدوار است دراین مدت نمایندگان درخصوص چگونگی و سازوکار این آزادسازی به نتیجه نهایی رسیده باشند و برهمین اساس، وزیر اقتصاد از تلاش دولت برای آزادسازی هرچه سریعترسهام عدالت خبر داده است.
اما راهکار دیگری نیز وجود دارد که در صورت لزوم می‌توان از آن برای نهایی کردن سریعتر لایحه دولت استفاده کرد. دراین باره یک مقام مسئول در سازمان خصوصی سازی به «ایران» می‌گوید: احتمال دارد که موضوع آزادسازی سهام عدالت به شورای عالی هماهنگی اقتصادی سپرده شود تا در کوتاه‌ترین زمان و با تصویب سران سه قوه به قانون تبدیل شود.
سازوکار درحال طراحی است
از زمانی که دولت لایحه آزادسازی سهام عدالت را به مجلس ارائه کرده است سازمان خصوصی‌سازی و سازمان بورس و اوراق بهادار درحال طراحی سازوکارهای لازم هستند. بنابراین پیش‌بینی می‌شود درصورتی که آزادسازی به قانون تبدیل شود در کوتاه‌ترین زمان بخشی از سهامداران عدالت برگه‌های سهام خود را دریافت کنند.
طبق پیشنهاد دولت آزادسازی سهام عدالت در قالب صندوق‌های قابل معامله یا «ای تی اف» انجام خواهد شد و مشمولان برگه‌های سهام یا یونیت خود را به صورت عمومی یا تخصصی (براساس نوع فعالیت شرکت‌های مشمول سهام عدالت) دریافت خواهند کرد.
هم‌اکنون حدود 10 میلیون نفر در بورس تهران سهامدار هستند که با افزوده شدن 49 میلیون سهامدار عدالت درمجموع تعداد سهامداران بازار سرمایه به نزدیک 60 میلیون نفر خواهد رسید.
ارزش سهام عدالت 4 برابر شد
طبق آخرین محاسبات صورت گرفته ارزش واقعی سهام عدالتی که هم‌اکنون به سهامداران اختصاص یافته چهار برابر شده است. بدین ترتیب کسی که سهام یک میلیون تومانی در اختیار دارد ارزش سهامش به نزدیک 4 میلیون تومان افزایش یافته است. این درحالی است که تحت پوششان کمیته امداد و بهزیستی با اعمال تخفیف 50 درصدی از سوی دولت بدون پرداخت مابه‌التفاوت صاحب سهام کامل یعنی یک میلیون تومان به ازای هر نفر شده‌اند.
کسانی که جزو این قشر نیستند درصورتی که مابه‌التفاوت اعلامی در صورتحساب خود را پرداخت نکرده باشند معادل 532 هزار تومان سهام دارند که ارزش روز سهام آنها نیز به بیش از دو میلیون و 100 هزار تومان رسیده است.
آن‌طور که سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرده است پس از آزادسازی سهام عدالت کسانی که سهام خود را نفروشند و آن را نگهداری کنند همچنان سود سالانه را دریافت خواهند کرد.از سال 85 تاکنون 49 میلیون و 226 هزار نفر از افراد جامعه به‌عنوان مشمولان سهام عدالت شناسایی شده و به آنها سهام تعلق گرفته است.در 17 اسفند سال 95 نیز سامانه‌ای برای آگاهی و اطلاع مشمولان سهام عدالت از جزئیات صورتحسابشان راه‌اندازی شد که مشمولان با مراجعه به آن از میزان اقساط پرداخت شده سهام خود و همچنین میزان بدهی‌شان به دولت اطلاع پیدا کنند. بسته به میزان دارایی و ارزش سهام عدالت هر یک از مشمولان، به آنها سود سهام عدالت تعلق گرفت. اولین مرحله از سود سهام عدالت که مربوط به سال مالی 95 بود، در سال 96 توزیع شد و آن دسته از مشمولانی که اقدام به تسویه مانده بدهی سود سهام عدالت خود کرده‌اند و همچنین مشمولان کمیته امداد و بهزیستی که مالک تمام سهام هستند، در سال گذشته 150 هزار تومان سود دریافت کردند و مابقی هم بین 70 تا 80 هزار تومان سود گرفتند.بابت سال مالی 96 نیزسود سهام عدالت عموم مردم تا 100 هزار تومان و مشمولان کمیته امداد و بهزیستی هم حدود 200 هزار تومان پیش‌بینی می‌شود.
