شورای شهر تهران در گرداب هشتگ های شبکه های اجتماعی
روزهای نخست شهریورماه سال ۱۳۹۵، ساکنان خیابان بهشت، روزهای برزخی را تجربه کردند. اما این روزهای برزخی تا امروز هم ادامه دارد.

شاید اصلی‌ترین علت این باشد که پس از افشای ماجرای املاک نجومی و رفتار‌های عجیب برخی اعضای شورای شهر، افکار عمومی نسبت به پارلمان شهری پایتخت حساس شده‌اند و همین می‌شود که یک روز اجتناب آنها از امضای طرح تحقیق و تفحص از شهرداری سوژه شبکه‌های اجتماعی می‌شود و حتی روزی دیگر عکس جنجالی عباس جدیدی.

همین مساله یعنی حساسیت افکار عمومی از پنجره شبکه‌های اجتماعی باعث شده اندک تحرکات غلطی از سوی اعضای شورای شهر، با واکنش‌های زیادی مواجه شود و در واقع می‌توان گفت هشتگ‌ها در شبکه‌های اجتماعی از سوی مردم بسیار بیشتر از گذشته دامن اعضای پارلمان شهری را گرفته است.

اما سهم اعضای شورای شهر تهران از این حساسیت چیست و چه شد که شورای شهر اینکونه زیر ذره‌بین افکار عمومی قرار گرفت. در این پرونده به بررسی آنچه طی ماه‌های اخیر در شبکه‌های اجتماعی گذشت، اشاره می‌شود.

املاک نجومی و واکنش‌های سریع

شورای شهر و شهرداری تهران با شوک بزرگ رسانه‌ای شدن واگذاری املاک به خواص مواجه شدند و خبر خیلی زود از آنچه مدیران شهری فکرش را می‌کردند منتشر شد. آن‌هم در روزهایی که مهدی چمران سرمست از تمدید یک‌ساله ریاستش بر شورای شهر بود و باز توانست علاوه بر اصولگرایان، رای تعیین کننده ورزشکاران شورای شهر را در سبد خود جمع کند.

این سرمستی عمر کوتاهی داشت و می‌توان به جرات گفت، املاک نجومی باعث شد ورق برای اصولگرایان شورای شهر تهران برگردد.

نخستین واکنش به این خبر را رحمت‌الله حافظی نشان داد؛ نماینده‌ای که طی سه ماه اخیر یکی از فعال‌ترین اعضای شورا در مواجهه با این تخلفات بود و اظهاراتش تیترهای داغی را به رسانه‌ها داد.

حافظی که خود با کسوت اصولگرایی به شورای شهر آمده بود، لب به انتقاد از اصولگرایان گشود و آنها را متهم به سکوت در مقابل فساد‌های شهرداری تهران کرد.

پس از آن کم کم اسناد واگذاری املاک نجومی به برخی خواص و مدیران شهری رو شد و جزئیات تخلفات اعلام شد. نخستین سایت خبری که اقدام به انتشار این اسناد کرد، سایت معماری‌نیوز بود. اما شورای شهر تهران خیلی سریع نسبت به این اسناد واکنش نشان داد و آن را گزارشی سیاسی خواند.

براساس این جزئیات، مشخص شد شهرداری تهران ١٥٠ میلیارد تومان به تعاونی‌ها و ٢٢٠٠ میلیارد تومان برای واگذاری املاک به اشخاص حقیقی کمک کرده است.

اما آنچه بیش از همه در این پرونده اعضای شورای شهر تهران را وارد حاشیه کرد و آنها در مقابل افکار عمومی قرار داد، رد ماجرای املاک نجومی بود. تا جایی که رئیس شورای شهر تمام قد از اعضایی که نام آنها در لیست املاک نجومی بود دفاع کرد و عنوان کرد: چمران: قاضی‌سراج گزارش واگذاری املاک را تکذیب کرد.

چمران حتی قدمی بالاتر گذاشت و گفت که شهردار تهران با اختیارات قانونی خود می‌تواند به مدیران تخفیف دهد.

از اینجا به بعد افکار عمومی که چند سالی است در ایران مسلح به شبکه های اجتماعی شدند، وارد میدان شدند و با هشتگ های #املاک_نجومی یا #فساد_شهرداری پیگیر ماجرا شدند.

بعد از آن باز مهدی چمران موضوع املاک نجومی را رد کرد و عنوان کرد:عده‌ای دوست دارند بین ما تفرقه بیندازند. پس از چمران باز این رحمت‌الله حافظی بود که وارد میدان شد و ابعاد دیگری از این ماجرا را رو کرد. حافظی ابتدا پیشنهاد کرد مجلس طرح تحقیق و تفحصی را از شهرداری تهران اجرا کند، اما همزمان با این اظهارات متفاوت محمدباقر قالیباف شهردار تهران و مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران هرکدام طی نامه‌هایی جداگانه به رئیس قوه قضاییه و دادستان کل کشور خواستار برخورد با عاملان انتشار لیست املاک نجومی شدند.

ابتدا این مهدی چمران بود که دست به قلم شد و برای رئیس قوه قضاییه نامه نوشت. او در نامه خود به آیت‌الله آملی لاریجانی خواستار رسیدگی به ماجرای انتشار لیست املاک نجومی شهرداری در فضای مجازی و انتساب آن به شورای شهر شد. پس از آن آیت‌الله آملی لاریجانی نیز پاسخ نامه چمران را داد و دادستان کل کشور را مامور رسیدگی به این پرونده کرد.

پس از آن محمدباقر قالیباف نیز به دادستان کل کشور نامه نوشت و در نامه خود گفت: باید در صورت اثبات جرم درخصوص استفاده غیرقانونی از امکانات بیت‌المال بدون هیچ اغماضی مطابق قانون برخورد شود، همان طور که همچنان که اگر اثبات شد جرمی صورت نگرفته باید با کسانی که آبروی افراد و حیثیت مجموعه خدمتگزار شهرداری تهران را هدف قرار دادند و خسارت‌های جبران‌ناپذیری به اعتماد عمومی مردم نسبت به نظام اسلامی و کارگزاران آن وارد ساختند نیز قاطعانه برخورد شود.

پس از این نامه‌نگاری‌ها سایت معماری‌نیوز تعطیل و سردبیر آن یاشار سلطانی که اقدام به افشای این فساد کرده بود، بازداشت شد. با بازداشت یاشار سلطانی ماجرای املاک نجومی وارد مرحله تازه‌ای شد و در واقع بخش مهمی از فشار های افکار عمومی نسبت به شهرداری تهران و شورای شهر تهران بالا گرفت و تا امروز افکار عمومی تحت تاثیر آن است.

اعضایی که نامه تحقیق و تفحص را امضا نکردند

دومین گردنه مهم از مسیر پرحاشیه شورای شهر تهران در مساله املاک نجومی، ماجرای تحقیق و تفحص از شهرداری تهران بود. بازهم گروهی از اعضای شورای شهر تهران با اجنتاب از امضای طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران در معرض قضاوت هشتگ‌ها و افکار عمومی قرار گرفتند. ماجرا از آنجایی آغاز شد، که یک عضو شورای شهر تهران از ورود سازمان بازرسی کشور به پرونده املاک نجومی خبرداد.

بعد از آن طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران در شورای شهر تهران کلید خورد و محمد سالاری درباره این طرح گفت:مهمترین وظیفه شورا شفاف‌سازی این موضوع است و قبل از این که مجلس شورای اسلامی طرح تحقیق و تفحص خود را در دستور کار قرار دهد، وظیفه پارلمان است که به منظور صیانت از آبرو و حیثیت افراد در یک مسیر کارشناسی طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران را ارائه دهد و در کمترین زمان ممکن با استفاده از ظرفیت کارشناسی این موضوع در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرد؛ لذا من و تعدادی از همکاران طرح تحقیق و تفحص از عملکرد شهرداری تهران در ارتباط با نحوه واگذاری‌های املاک و اراضی تهران را ارائه دادیم که لازم است تمام همکاران اعم از اصلاح‌طلب و اصولگرا و مستقل به منظور شفاف‌سازی و رفع اتهامات از این طرح حمایت کنند.

این عضو شورای شهر در ادامه سخنان خود در تذکری به چمران گفت: آقای رئیس شما در رسانه‌ها اعلام کردید که از ماجرای واگذاری املاک توسط شهردای تهران به افراد خاص بوی توطئه می‌آید و آن را به یک جناح سیاسی منتسب کردید و ما شدیدا به این موضع گیری، معترضیم. مگر فضای مجازی در اختیار یک جناح سیاسی است؟! ما و تمام مردم از بداخلاقی‌های فضای مجازی ناراحتیم پس نباید آن را به یک جناح منتسب کرد. آیا درست بود در موضوع فیش‌های نجومی ما نیز آن را توطئه یک جناح سیاسی اعلام کنیم؟ آقای رئیس چرا زمانی که به اعضای اصلاح‌طلب اتهامی وارد می شود شما آن را توطئه نمی‌دانید؟  اجتناب برخی اعضای شورای شهر تهران از طرح تحقیق و تفحص دیگر خبری بود که خیلی زود در رسانه ها مطرح شد و نام اعضایی که این طرح را امضا نکردند، منتشر شد.

ادامه اعتراضات به افشاگری یاشار سلطانی

اما بعد از ماجرای املاک نجومی در شهریورماه، نامه نگاری چمران و قالیباف به مسئولان دستگاه قضا ، رد مصادیق املاک نجومی و اجتناب از امضای طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران از سوی برخی اعضای شورای شهر، دیگر مساله ای که افکار عمومی را در شبکه های اجتماعی و در مقابل این جریان قرار داد، بحث بازداشت یاشار سلطانی بود. یاشار سلطانی افشاگر این فساد بود و بعد از ماه‌ها اعضای عمدتا اصلاحطلب شورای شهر تهران طی نامه ای به رئیس قوه قضاییه خواستار آزادی او شدند.  

اما این نامه نگاری برخی از اعضای با انتقاد برخی دیگر از اعضای شورای شهر تهران همراه شد. تا جایی که رئیس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران با انتقاد از نامه ۱۳ عضو شورای شهر به قوه قضاییه برای آزادی مدیرمسوول سایت معماری نیوز، حمایت از قانون شکن را همچون فتنه ۸۸ توصیف کرد و آن را مغایر با تقوای جمعی دانست.

وی افزود: در شرایطی که آبروی عده ای در جریان انتشار اسناد تحقیقات اولیه سازمان بازرسی رفته و مورد ظلم قرار گرفته اند و دادستان نیز اعلام جرم کرده است، ۱۳ عضو شورا به جای اینکه درخواست تسریع در برخورد با مجرم را داشته باشند، آزادی او را تقاضا می‌کنند. یک طرف این ماجرا فرد بازداشت شده و طرف دیکر کسانی هستند که آبروی آنها رفته است.

این ماجرا حتی در جلسه علنی شورای شهر در تاریخ ۱۱ آبان امسال نیز نمود خاصی داشت و تعداد از اعضای شورا از این نامه نگاری انتقاد کردند. در واقع این انتقادات به مزاج افکار عمومی در شبکه های اجتماعی خوش نیامد و اظهارات اعضای شورای شهر تبدیل به توییت هایی در شبکه های اجتماعی شد و هشتگ های این ماجرا را داغ تر از قبل کرد.

ماجرای فایل صوتی ابوالفضل قناعتی

ماجرا از آنجایی آغاز می‌شود که در بحبوحه بحث‌های املاک نجومی در شهریور، ابوالفضل قناعتی در صحن شورای شهر بیان کرد: آمده‌اند به یک آزاده و یک اسطوره تهمت زده‌اند. می‌دانید آزادگی چیست؟ کسی که این حرف‌ها را منتشر کرده یک هفته خواهرش دست داعش باشد تا بفهمد. اینها آمده‌اند آبروی همه را برده‌اند، چه کسی چیزی داده؟ اگر چیزی به کسی داده‌اند به یک اسطوره و یک آزاده داده‌اند.

اشاره او اما به ماجرای افشای اسامی اعضای شورای شهر و خواصی بود که گفته شده بود از شهرداری تهران املاک را دریافت کرده بودند و منظور او از یک آزاده، معصومه آباد بود که نام او در لیست منتشرشده بود اما کاربران در فضای مجازی، با انتشار این صحبت‌های قناعتی، این‌گونه بیان کردند که اشاره او به یاشار سلطانی، خبرنگار بازداشت‌شده سایت معماری‌نیوز، است که به‌ دلیل افشای ماجرای املاک نجومی در زندان است و این عضو شورای شهر به خانواده سلطانی توهین کرده اما قناعتی این ماجرا را به کلی رد کرد و کفت: اگر خانه‌ای نیز به امثال معصومه آباد، عضو شورای شهر تهران، داده شود، راه دوری نمی‌رود.

اما این پایان ماجرا نبود چراکه انتشار فایل صوتی آن جلسه شورای شهر تهران از سوی خبرآنلاین نشان می‌دهد، برخی نکاتی که قناعتی در مصاحبه دیروزش بیان کرده، با سخنانش در جلسه شورای شهر متفاوت است. در جلسه روز 6 مهر ۹۵ شورای شهر تهران، تذکرات پیاپی اصلاح‌طلبان درباره رسانه‌ها که بخشی از آن به بازداشت یاشار سلطانی ربط داشت، موجب شد رضا تقی‌پور، عضو اصول‌گرای شورای شهر وقت، تذکر بگیرد. در میانه حرف‌های او ابوالفضل قناعتی، سخنان دیگری گفت که اکنون جنجالی شده است.

تقی‌پور با صدای بلند در صحن علنی شورای شهر خطاب به اصلاح‌طلبان همکار خود گفت: تعجب می‌کنم برخی همکارانمان در کار قوه‌قضائیه دخالت می‌کنند. الان این حرف را می‌زنند و بعد هم لابد می‌خواهند بگویند قوه‌قضائیه قاتل، دزد و قاچاقچی را آزاد کند؟ فردی آمده و هر چه دروغ خواسته به شورای شهر گفته و تهمت زده و فضای جامعه را متشنج کرده است، از آقایان می‌خواهم غیرت داشته باشند، آبروی اعضای شورا رفته، پس غیرت آقایان چه شده است؟ او در ادامه سخنانش گفت: چرا باید این شکایت پس گرفته شود؟ علاوه‌بر ایشان چند عضو شورا هم با او همدست بودند و آشش را بیرون شورا پختند و در شورا آوردند!

در بین سخنان او، ابوالفضل قناعتی، از اعضای هیأت‌رئیسه شورای شهر، وارد شد و گفت: آمده‌اند به یک آزاده و یک اسطوره تهمت زده‌اند. می‌دانید آزادگی چیست؟ کسی که این حرف‌ها را منتشر کرده یک هفته خواهرش دست داعش باشد تا بفهمد. اینها آمده‌اند آبروی همه را برده‌اند، چه کسی چیزی داده؟ اگر چیزی به کسی داده‌اند به یک اسطوره و یک آزاده داده‌اند. پس از این سخن قناعتی، تقی‌پور، سخنگوی شورای شهر، در ادامه تذکر خود گفت: به همه تذکر می‌دهم اگر قرار است آبرو ببرند، برای هیچ‌کس آبرویی نمی‌ماند! این تهمت‌ها جنایتی بود که در حق شورای شهر اتفاق افتاد و در تاریخ بی‌سابقه بود.

سلفی گرفتن عباس جدیدی

در این وضعیت شورای شهر، که بخش زیادی از مردم به نمایندگی از افکار عمومی در شبکه های اجتماعی نسبت به آنچه در شورای شهر تهران می‌گذرد حساس شده‌اند، عباس جدیدی با انتشار عکسی که با پیکر نیمه جان مرحوم منصور پورحیدری گرفت، تبدیل به یکی از پرحاشیه ترین اعضای شورای شهر طی روزهای اخیر شد. عباس جدید در وضعیتی که دقیق به نظر می‌آید قصد عکس گرفتن دارد، اعلام کرد، این عکس‌ را دیگران از او گرفته اند و او نقشی نداشته است. اما حجم بالای انتقادات از عباس جدیدی در شبکه های اجتماعی کار را به جایی رساند که او از مردم و خانواده مرحوم پور حیدری عذرخواهی کند.

مردم درباره چمران چگونه قضاوت می‌کنند؟

آنچه طی ماه‌های اخیر از حواشی ای که به شکل خود ساخته روانه شورای شهر تهران شده است، نیز مربوط به رئیس این شورا می‌شود. مهدی چمران از نخستین کسانی بود که خیلی سریع، ماجرای املاک نجومی را به نقل از مسئولان قضایی تکذیب کرد.

او از جمله کسانی بود که شخصا از یاشار سلطانی شکایت کرد. رئیس شورای شهر همچنین از جمله اولین کسانی بود که معترض بود چرا برخی اعضای شورای شهر تهران اسناد فساد از املاک نجومی را به خبرنگاران داده‌اند و از جمله اولین کسانی بود ماجرای املاک نجومی را مساله‌ای سیاسی خواند.

با این حال این حاشیه‌ها دامن مهدی چمران را هم گرفت؛ خصوصا زمانی که برخی اخباری مبنی بر مدیریت فرزند مهدی چمران در یکی از سازمان‌های اصلی شهرداری تهران را منتشر کردند و او به صدا وسیما رفت و در این باره توضیحانی ارایه داد.

چمران حتی در این ماه‌ها درگیری‌های لفظی خاصی با برخی اعضای شورای شهر تهران داشت و در مهم‌ترین آنها وقتی بحثش با احمد مسجدجامعی بالا گرفت، عنوان کرد: ما از یاشار گذشتیم، امیدوارم خدا و دادستانی بگذرد. مسجدجامعی در پاسخ به او گفت: خدا از ما مهربانتر است.

چمران در آخرین اظهار نظرش طی ماه‌های اخیر عنوان کرد: پس از اعلام نتیجه بررسی دادستانی و سازمان بازرسی، در صورت لزوم ما هم به مسأله واگذاری املاک ورود می‌کنیم.