برای آبی که وجود ندارد سد ساخته شده
این نوشتار در ادامه می افزاید: این ادعاها با اظهارات کارشناسی وزیر نیرو تناقض دارد. همین چند وقت پیش، من سدهایی نظیر سیوند، شهیدمدنی، لار، میناب و... را دیدم که همگی خشک شده اند.
متولیان منابع آب کشور در دولت های مختلف، نزدیک 600 سد ساختند تا به زعم خودشان مشکلات آبی کشور را برطرف کنند؛ برای مثال، تنها در دولت جاری عملیات ساخت و آماده سازی 95 سد در دستور کار قرار گرفت که 15 مورد آن تاکنون به بهره برداری رسیده است. اصرار عجیب مسئولان بر احداث این تعداد سد، در حالی است که کارشناسان بر این باورند، ساخت همین سدها موجب تشدید مشکلات آبی کشور شده است.
به گزارش «تابناک»، جدا از ساخت تعداد زیادی سد کوچک و بزرگ تا پایان دولت دهم، دولت یازدهم نیز از ابتدای آغاز به کار خود اجرای 95 سد را در دستور کار قرار داد و در پایان چهارمین هفته دولت در شهریور سال جاری، 19 سد را به بهره برداری رساند. این در حالی است که ادامه ساخت بسیاری از پروژه های سدسازی و یا افتتاح پروژه های جدید هیچ گونه توجیه فنی، اقتصادی و زیست محیطی ندارند و مسئولان سازمان حفاظت از محیط زیست نیز بارها نسبت به عواقب وخیم اجرای این پروژها تأکید کرده اند.
در این رابطه «محمد درویش»، مدیرکل مشارکت های مردمی سازمان حفاظت گفت: وزیر نیرو سال گذشته اعلام کرد، ما در پروژه های سد سازی افراط کردیم و به رغم اینکه کل توانمندی آبی کشور 46 میلیارد متر مکعب است، هم اکنون مجموع سدهای کشور ما توان تنظیم 76 میلیارد مترمکعب آب را دارند که این یعنی ما تا الان برای 30 میلیارد مترمکعب آبی که نداریم نیز سد ساخته ایم.
وقتی عالی ترین مقام وزارتخانه اینقدر شفاف در این زمینه صحبت می کند و می گوید ما بیشتر از توان اکولوژیک کشورمان سد ساخته ایم، دیگر جایی برای چانه زنی در مورد استمرار پروژه های سد سازی آن هم به بهانه تعریف بودجه، حضور پیمانکار، بیکار شدن کارگران و... نمی ماند.
درویش ادامه داد: چند سال گذشته، گزارشی از سوی وزارت نیرو منتشر شد که در آن آمده بود، کارشناسان ایرانی برای کسب اطلاعات کافی در مورد عملکرد سدها در سایر کشورها، 1000 سد بزرگ مخزنی را موردی برررسی کردند و نتیجه این شد که آنها برای نمونه حتی یک سد نیز پیدا نکردند که سود اجرای آن بیشتر از ضررش باشد؛ بنابراین، وقتی ما می بینیم ایران در شرایط اقلیمی کمربند خشک جهان است و تبخیر آب در آن 50 در صد از میانگین جهانی بیشتر است، نباید به سمت توقف آب در سطح زمین برویم.
این مسئول سازمان محیط در ادامه و با اشاره با پرده های نگران کننده ای از ناکارآمدی در بخش کشاورزی کشور اضافه کرد: وزارت کشاورزی اعلام کرده که راندمان آبی کشور در بخش کشاورزی چیزی حدود 35 درصد است و حجم ضایعات کشاورزی کشور به 30 درصد نیز می رسد که تقریباً 6 برابر وضعیت نرمال جهانی است. معنای این حقایق آن است که مصرف حجم قابل توجهی از منابع آبی کشور در بخش کشاورزی به گونه ای است که به دلیل نبود تکنولوژی های کافی تولیداتش به ضایعات تبدیل می شود.
به عبارت بهتر، در حال حاضر بیش از سه برابر نیاز آبی 80 میلیون ایرانی یعنی 8 میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی تلف می شود. در چنین شرایطی، وزارت نیرو اعلام کرده که 90 درصد آب تنظیمی سدهای ساخته شده را در اختیار کشاورزی کشور می گذارد و کارش را این گونه توجیه می کند که به دنبال تأمین امنیت غذایی کشور است.
مدیرکل مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: توجیه وزارت نیرو در مورد تلاشش برای تأمین امنیت غذایی کشور در حالی است که وزارت کشاورزی می گوید، بیشتر حجم آبی که وزارت نیرو در اختیار ما قرار می دهد، به دلیل اینکه ما توانمندی کافی در استفاده آن نداریم، عملاً به دردمان نمی خورد. این موضوع شبیه آن است که شما به عنوان یک پدر به یک بچه 5 ساله 20 میلیون تومان پول نقد بدهید، تا آن خردسال به دلیل اینکه توان و سواد استفاده از آن پول را ندارد، تلف کند!
وی در مورد چرایی اصرار مسئولان به اجرای سدهای آبی با وجود آگاهی ایشان به خسارت چنین طرح هایی افزود: بنا دارم در این زمینه، شفاف با شما صحبت کنم و قضاوت را بر عهده مردم بگذاریم. مردم ما فهیم هستند و راست و دروغ را متوجه می شوند. مطابق تعهداتی که در ما اجلاس پاریس دادیم، باید به سمت کاهش تولید گازهای گلخانه ای برویم و یکی از راهکارهایش این است که به جای تولید انرژی برق آبی به سمت تولید انرژی نو برویم؛ اما سدهایی که ما می سازیم یکی از منابع اصلی تولید گازهای گلخانه ای هستند و این یعنی ما در حال نقض قوانین بین المللی کاهش تولید گازهای گلخانه ای هستیم.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: به رغم اظهارات درست و دقیق مسئولان در مورد ناکارآمدی طرح های سازه ای آب نظیر انتقال آب یا سدسازی در برطرف کردن مشکلات آبی، باز می بینیم در همین هفته دولتی که گذشت، مسئولات با افتخار از پروژه های سد سازی خود سخن گفتند. این ادعاها با اظهارات کارشناسی وزیر نیرو تناقض دارد. همین چند وقت پیش، من سدهایی نظیر سیوند، شهیدمدنی، لار، میناب و... را دیدم که همگی خشک شده اند.
درویش در رابطه با انتقادات وارده به عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در اتخاذ واکنش قابل ذکر علیه خطاهای سایر نهادهای دولتی نیز گفت: عملکرد سازمان محیط زیست را باید با ادوار مختلف این سازمان مقایسه کرد. به جرأت می توانم بگویم این سازمان نسبت به دوره های قبلی شرایط بهتری دارد؛ اما همچنان با آرمان ها فاصله داریم. ما برای اولین بار در دولت کنونی جلوی اجرای 18 سد را گرفتیم، ولی شما می بینید در دولت های پیشین این سازمان حتی در برابر سد گتوند با آن همه مشکل نیز واکنش درخوری نشان نداد.
بر اساس گفته هایی، مدیرکل مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست مطرح کرد و مدعی شد مسئولان از جمله وزیر نیرو نسبت به خطاها و ایرادهای سدهایی که می سازند، واقف هستند اما همچنان به اجرای آنها اصرار دارند، همچنان این پرسش مطرح می ماند که چه نهاد و افرادی در پشت پرده های مدیریتی کشور کمر به نابودی آینده کشور بسته اند؟