بر اساس آمار از بهمن ماه تا اردیبهشت قیمت سیگار بین ٣٠ تا ١٠٠ درصد افزایش داشته که یک ریالش برای مالیات نیست.
کد خبر: ۱۳۱۱۷
تاریخ: ۳۰ ارديبهشت ۱۳۹۸ - ۰۹:۲۰
داستان توتون و تنباکو در ایران به حمله پرتغالیها به جنوب کشور برمیگردد؛ به طوری که در دوران شاه عباس صفوی کشت تنباکو در جنوب، مناطق مرکزی، شرق و شمالغربی گسترش یافت تا در سال ١٢٩٤ قانون انحصار دخانیات به مجلس رفت و در سال ١٣١٠ به تصویب رسید. این اتفاق سبب میشد تا به طور رسمی فروش، ساخت و توزیع در انحصار دولت قرار گیرد و ایران شاهد راهاندازی اولین کارخانه سیگارسازی خود در پنجم مهرماه ١٣١٦ باشد.
نتیجهاش هم میشود شرکت دخانیات فعلی که در خیابان قزوین در حال فعالیت است. دخانیات موضوعی است که همواره مورد بحث بوده و همیشه هم گروهی را با خود همراه و درنهایت این سوال را ایجاد کرده که با وجود تمام مضراتی که در باب دخانیات مطرح میشود، چرا هنوز در جوامع شرکتهایی را تحت این نام در حال فعالیت داریم؟ سوالی که در میان پاسخها بازار بزرگ مصرف و درآمدزایی و... را میبیند؛ پاسخی که وقتی در قالب اعداد و ارقام قرار میگیرد، گاهی باورکردنی نیست.
با این همه محمدحسین برخوردار، مدیرعامل سابق شرکت دخانیات آمارهای تکاندهنده را تأیید میکند: «صنعت دخانیات در بیشتر جوامع به دلیل بالابودن تقاضا جزو صنایع درآمدزا به شمار میرود؛ اما در ایران نمیتوان چنین مزیتی را برایش در نظر گرفت. یکی از ویژگیهای بارز صنعت دخانیات در ایران انحصاریبودن آن است؛ یعنی در اختیار دولت است.» او درباره دلایل درآمدزانبودن صنعت دخانیات در ایران توضیح بیشتری میدهد: «این موضوع را باید در چند بعد بررسی کرد؛ از آنجا که این صنعت در انحصار دولت است و حتی در مقاطعی این اجازه را نیافت تا خود را با ماشینآلات جدید نونوار کند و از طرف دیگر در مقطعی بازار بحث سرمایهگذاریهای خارجی داغ شد و بعضی از شرکتهای خارجی در قامت سرمایهگذار در این صنعت ورود کردند و تا حدودی توانستند سهمی از این بازار را به خود اختصاص بدهند؛ ماجرایی که در دهه ٨٠ اتفاق افتاد.» یکی از تجربیاتی که صنعت دخانیات در سالهای ابتدایی دهه ٩٠ از سرگذراند، استقبال شرکتهای سرمایهگذار از صنعت دخانیات ایران بود؛ سالهایی که تولیدات شرکت دخانیات این نگرانی را به وجود آورده بود که بعضی از واحدهای تولیدی تن به تعطیلی بدهند. برخوردار شرکتهای سرمایهگذار خارجی را در ناتوانی این صنعت برای ارزآوری دخیل میداند: «در یک دورهای این صنعت با سرمایهگذاری خارجیها کمی جان گرفت اما به مرور زمان شرکتهای داخلی توان رقابتشان را از دست دادند.
شرکتهای سرمایهگذار خارجی از آنجا که توتون و کاغذ را به راحتی وارد میکردند و تنها در ایران کار پیچیدنش با دستگاه اجرا میشد، به راحتی سهم بالایی از بازار را از آن خودشان کردند، همین هم شد تا شرکتهای داخلی توان رقابت با آنها را از دست دادند.» به گفته برخوردار، ماشینآلات شرکت دخانیات ایران به دوران پهلوی اول میرسد. صنعت دخانیات ایران در آغاز به کار خود از گستردگی فعالیت برخوردار بود تا جایی که بخشی از بودجه کشور از محل درآمد این صنعت تأمین میشد اما برنامهها و سیاستهایی مانند خصوصیسازی و سرمایهگذاری خارجیها سبب شد که در این عرصه کمرنگتر عمل کند.مدیرعامل سابق شرکت دخانیات صادرات دخانیات را در دوره فعالیتش منحصر به کشورهای تازه استقلالیافته میداند: «در گذشته شرکت دخانیات ایران به کشورهای تازه استقلالیافته صادرات داشته است، البته این صادرات به اندازه پتانسیلها نبود. میتوان گفت صنعت دخانیات توانایی ارزآوری را حتی در حد و اندازهای که بتواند ارز مورد نیازش را تأمین کند، ندارد. آن زمان صادرات سیگار ایرانی به گونهای بود که در میان روسها طرفداران زیادی داشت.»