این دیدار با حضور کسانی مانند علی مرادخانی - معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی -، مجید رجبی معمار - مدیرعامل خانه هنرمندان -، محمود صلاحی - رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و هنرمندانی مانند لوریس چکناواریان، محمود عزیزی، سهیل محمودی، جواد بختیاری، سالار عقیلی، اسماعیل آذر، فخرالدین فخرالدینی، فرهاد فخرالدینی، بهزاد فراهانی، عباس مشهدی زاده، ایرج راد، اصغر همت، اسماعیل خلج، فریدون شهبازیان، رضا فیاضی، حسین محب‌اهری، مصطفی رحماندوست، کامبیز درمبخش، ایرج میرزا علی‌خانی، اکبر زنجانپور، بهرام کلهرنیا، اسماعیل تهرانی و ... همراه با ضیافت شام در باغ - موزه هنرهای ایرانی برگزار شد.
جامعه هنری تشکیل شود
در ابتدای این مراسم، جواد بختیاری - هنرمند خوشنویس - به نمایندگی از هنرمندان سنتی، با بیان این‌که دیگران دلیل خوشبختی انسان هستند، اظهار کرد: «دیدار» این وجهه را حاصل می کند و باعث می‌شود انسان احساس خوشبختی کند. دیدارهای اهالی هنر معمولا فراهم نمی‌شود و آن‌ها جزیره‌جزیره است، اما امشب که همه دور هم جمع شده‌ایم احساس می کنیم زندگی هنوز رسم خوشایندی است.
وی گفت: در مجمع‌الجزایر هنری، انجمن‌های زیادی داریم که فعال و به‌دنبال حقوق خود هستند اما چون صنف، طیف یا طبقه واحدی برای آن‌ها وجود ندارد نمی‌توانند از حقوق خود دفاع کنند. در حق هنرمندان اجحاف نمی شود اما تنگناهای زیادی است که با ایجاد یک تشکیلات سازمان یافته و کنار هم بودن هنرمندان، می‌توان حق‌ستانی و رهنمود کرد تا هیچ هنرمندی در مهجوریت قرار نگیرد.
این هنرمند با طرح این پرسش که چرا هنرمندان نتوانند در مجلس نماینده مستقل داشته باشند و از حقوق صنفی خود دفاع کنند؟ ادامه داد: چند سالی می‌شود که قرار است یک‌دهم درصد از بودجه عمرانی برای خریدن آثار هنری صرف شود، که در هشت سال گذشته پنج‌صدم درصد برای انجام این کار تعیین شد.
بختیاری با بیان این که پیشنهادی دارد که قدرت چانه‌زنی برای حقوق صنفی را بالا می‌برد، اظهار کرد: در بسیاری از رشته های هنری، حق هنرمندان خورده می شود و به همین علت و برای بالا بردن استفاده از ظرفیت های این قشر، پیشنهاد می‌کنم یک جامعه هنری تشکیل شود و از شکل صنفی بیرون بیاید. من از همین جمع حاضر تقاضا دارم نطفه تشکیل جامعه هنرمندان را با اهداف عمومی، تشکیل دهد و همچنین از رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران درخواست می کنم تا در همین لحظه کارهای رسمی این موضوع را شروع کند.
در این بخش از برنامه توسط امیرحسین مدرس - مجری برنامه - اعلام شد که صلاحی - رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران - این پیشنهاد را قبول کرده است.
سخنران بعدی، بهرام کلهرنیا - گرافیست - به نمایندگی از هنرمندان تجسمی بود که در سخنانی اظهار کرد: دیدار نوروزی در تاریخ ایران همواره خوش‌یمن و مبارک بوده و زمانی که به من اعلام کردند قرار است به این علت کنار یکدیگر جمع شویم، احساس کردم به راه نیاکان خود می رویم.
او از جامعه هنری به عنوان جامعه سرنوشت یاد کرد و گفت: هنرمندان در زندگی مردم تأثیرگذارند و به این معناست که تمام مردم چشم به هنرمندان دارند و مایل‌اند دغدغه‌های خود را از زبان آن‌ها بشنوند.
کلهرنیا اضافه کرد: ما به شکل رسمی و قانونی این تقاضا را مطرح می‌کنیم که نیاز به پشتیبانی داریم، پشتیبانی مسئولان از هنرمندان راه قانونی برای گسترش فضای فرهنگی کشور است و ایجاد دغدغه و فشار برای هنرمندان حاصل دیگری به‌جز افزایش مشکلات ندارد.
حرف‌هایی در باب هشدار
قطب‌الدین صادقی - کارگردان تئاتر - به نمایندگی از حوزه‌های نمایشی در این مراسم بیان کرد: آنچه یک شهر را می‌سازد فرهنگ است و وجه مشخص فرهنگ روح آن است. در آخرین پژوهش‌ها فرهنگ را در سه بخش تعریف کرده‌اند که به‌شکل عمیق به یکدیگر پیوسته‌اند. نخست مجموعه رفتارهای ما که اولین آن‌ها رفتار شهروندی است مانند رانندگی یا رفتار با کودکان‌مان.
او با بیان این‌که متاسفانه در ایران کاریکاتوری از علم گریبانگیر ما شده است، ادامه داد: بخش دوم، بخش عقلانی است و به این معنا نیست که احساسات را کنار بگذاریم و با خردمندی با دنیا مواجه شویم. مشکل این بخش در ایران به دانشگاه‌ها برمی‌گردد که در آن‌ها بسیاری از مقالات و پایان‌نامه‌ها جلوی دانشگاه‌ها به فروش می‌رسند. طبق آمار دو سال گذشته‌ای که من دارم، تعداد مهندسان شهر اصفهان فقط به‌اندازه دو درصد مهندسان شهر برلین است.
وی افزود: نمی‌توان این‌ها را نداشته باشیم و ادای بافرهنگ بودن را درآوریم. بخش سوم احساس است و هنر تجلی احساس است که بیشتر آن را هنرمندان در اختیار دارند. ایران را نه به خاطر سلطان محمود غزنوی، بلکه به خاطر چهره‌های نامی فلسفه و ادب آن می‌شناسند. ما در زمینه هنر کم آورده‌ایم.
این هنرمند با اشاره به این‌که در حوزه نمایش صحبت می‌کند، گفت: وزارت ارشاد فقط هفت سالن در شهری 11 میلیون نفری دارد، در حالی که قاهره 140 سالن تئاتر دارد. 15 سال پیش که من در شهر دو میلیون نفری «نیس» بودم، این شهر 40 سالن تئاتر داشت. چرا ما تولید و مدیر مناسب نداریم و زمانی که در بحران تولید قرار می‌گیریم، جا را برای سریال‌های مزخرف تُرک که می‌خواهند سودای نئوعثمانی را پرورش دهد و آشغال‌های ماهواره‌ای، باز می‌کنیم.
این کارگردان تئاتر با بیان این‌که حرف‌هایش را در باب هشدار می‌زند، اظهار کرد: در دنیا، شهرداری‌ها مدیر برنامه‌های فرهنگی و هنری هستند، تولید، سرپرستی و ارتباط با مردم در حوزه فرهنگ به شهرداری‌ها مربوط است. شهرداری نهاد مردم است و او متولی فرهنگ و هنر تهران است نه دولت. ما اکنون 11 میلیون تهرانی بی‌برنامه داریم. وزارت ارشاد این موضوع را مدیریت نمی‌کند حالا یا پول و برنامه ندارد یا درگیر مشکلات دیگری است.
وی خطاب به مسئولان شهرداری گفت: شهرداری تا به حال بد عمل نکرده، اما بسیاری از سالن‌هایی که ساخته، سر تا پا عیب هستند و صرفا به درد سخنرانی یا نمایش فیلم می‌خورند. بخشی از دغدغه‌های من برگشتن روح فرهنگی به شهر تهران است تا بتوانیم جامعه‌ای سالم‌تر، فرهنگی‌تر و مدرن‌تر را بسازیم.
سپس به نمایندگی از حوزه شعر و ادب، محمدعلی بهمنی - شاعر - پشت تریبون رفت و گفت: خوشحالم در جمعی نواندیش و آینده‌اندیش حضور دارم که سخن از ساختن و با هم بودن می‌کنند.
او در ادامه، قطعه شعری را در وصف ایران خواند.
در این بخش از مراسم، علی رستمیان - خواننده آواز سنتی - ضمن آرزوی سلامتی برای محمدرضا شجریان و همه هنرمندان، جمع حاضر را با آواز خود مهمان چند بیت از حافظ کرد.
موسیقی در سراشیبی است
در حوزه موسیقی، محمد سریر - رئیس هیات مدیره خانه موسیقی - به نمایندگی از هنرمندان سخن گفت.
وی با بیان این‌که موسیقی در حال حاضر چگونه است که دولت، مردم و موسیقی‌دان‌ها همه ناراضی هستند؟ اظهار کرد: اصل قضیه این است که چشم انداز مشخصی برای این حوزه تعریف نشده و نمی‌دانیم چند سال دیگر کجا هستیم. ما برای همه چیز چشم‌انداز درست کرده‌ایم اما در حوزه موسیقی صرفا صحبت‌هایی است که در آن اجرا وجود ندارد، البته خط قرمزهای موسیقی زیاد است و شاید نمی‌توان درباره آن حرف زد، اما تا به حال پیش آمده درباره چیزی حرف نزنیم ولی کارش را پیش ببریم.
او ادامه داد: موسیقی ایران که امروزه در سراشیبی افتاده، برخلاف غرب وجهه معنوی دارد و ما باید برای آن برنامه تازه و جدی‌ای داشته باشیم. اگر به تولیدات موسیقی که در رسانه‌ها پخش می‌شود نگاه کنیم متوجه می‌شویم نسبت به 10 یا 20 سال گذشته، بهتر که نشده بلکه بدتر هم شده است.
این آهنگساز با اشاره به این که موسیقی هویت ملی را ماست و به همین علت از بقیه حوزه‌ها مهم‌تر است، بیان کرد: مسئولان پیش از این به حوزه موسیقی توجه خاصی داشته‌اند، اما گویی به علت مشغله‌های زیاد در چند وقت اخیر نسبت به آن کمتر التفات پیدا کرده‌اند، من خواهش دارم تا ترمزی برای این سراشیبی موسیقی قرار دهند.
ادبیات کودک و هم در سراشیبی است
در ادامه، مصطفی رحماندوست - شاعر و مترجم ادبیات کودک و نوجوان - پشت تریبون رفت و گفت: با شنیدن صحبت‌های آقای سریر متوجه شدم حوزه موسیقی نیز به بلای ما مبتلاست؛ حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز طوری در سراشیبی قرار گرفته که به حد غیرقابل تصوری سقوط کرده است.
او اضافه کرد: مدتی بود در چنین محافلی شرکت نمی‌کردم؛ اما امشب آمدم تا بگویم «هم‌دلی از هم‌زبانی خوش‌تر است» و ممکن است در این جمع‌ها تولید و جرقه خوبی از همه جوانب برقرار شود.
برخلاف همیشه با لب‌های خندان دور هم جمع شده‌ایم
ایرج راد - مدیرعامل خانه تئاتر - نیز از سوی حوزه تئاتر، طی سخنانی اظهار کرد: خوشحالم برخلاف این‌که همیشه دیگر هنرمندان را در مراسم عزا می‌بینم امشب به‌مناسبت آغاز سال جدید، با لب‌های خندان کنار هم جمع شده‌ایم.
وی با بیان این‌که درباره نداشته‌ها زیاد گفتیم، گفت: می خواهم از داشته ها بگویم. در همین جمع، بزرگانی وجود دارند که در جامعه ای که نیاز به توسعه فضای فرهنگی داریم، آن‌گونه که باید و شاید از وجودشان بهره گرفته نمی‌شود.
راد ادامه داد: در ایران هر سال حدود دوهزار نفر فارغ التحصیل حوزه نمایشی داریم، اما امکاناتی حتی برای فارغ التحصیل های قدیمی‌تر نداریم. به همین علت هر سال تعدادی جوان پرشور، با استعداد و با علاقه به این جمع اضافه می شوند، اما مکانی برای ارائه هنر ندارند.
او با اشاره به این که مانند سال گذشته امسال نیز توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی «سال تئاتر» نامگذاری شده است، بیان کرد: امیدوارم امسال تمام وعده‌ها و قول‌ها عملی شود.
این هنرمند در پایان سخنان خود با بیان این‌که «آقای صلاحی ما همچنان منتظر یک هفته‌ای هستیم که شما قرار بود به خانه تئاتر بیایید» به رئیس سازمان فرهنگی - هنری شهرداری تهران یادآوری کرد که قرار بود او به خانه تئاتر برود.
باغ کتاب به بهره‌برداری می‌رسد
آخرین سخنران این مراسم، محمود صلاحی - رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران - بود که بیان کرد: در این جمع چهره های شاخصی هستند که برگ زرینی در زمینه هنر و فرهنگ ایرانی دارند که هر کدام از چهره های آن‌ها می‌تواند تصویری از ابعاد هنری را معرفی کند. به عنوان مثال، من در هر کجای کشور ارمنستان نام لوریس چکناواریان را می‌آوردم، همه به احترام او برمی‌خاستند، حتی وزیر فرهنگ این کشور نیز با شنیدن نام چکناواریان برخاست.
او گفت: باید هویت هنری و فرهنگی کشورمان را به نسل جوان منتقل کنیم و آشنا کردن جوانان با تاریخ و گذشته ایران مستلزم هزینه است. حتما در این زمینه کم‌کاری شده و محفل‌های ما کم است.
صلاحی با بیان این‌که سال گذشته بیش از 40 جلسه با هنرمندان مختلف داشته‌ام، اظهار کرد: آن‌ها امکانات و کمبودهای خود را در این جلسات مطرح کردند، اگرچه ما نتوانستیم همه پیشنهادها را به علت امکانات کم، عملی کنیم، اما امسال هم بخش دیگری را انجام می‌دهیم. اگر همه ارگان‌ها کنار یکدیگر باشیم توان‌مان مضاعف می‌شود.
رئیس سازمان فرهنگی - هنری شهرداری تهران که شامگاه 21 فروردین‌ماه در باغ - موزه هنرهای ایرانی سخن می‌گفت، ادامه داد: در دوران 10 ساله مدیریت قالیباف در شهرداری تهران، اقدامات ارزشمندی در حوزه های فرهنگی و اجتماعی رخ داده، میزان فضاهای سبز در قبل از انقلاب حدود نیم مترمربع بود که اکنون این میزان به 15 مترمربع برای هر شهروند رسیده و همچنین در ابعاد مختلف نیز در توسعه بزرگراه‌ها و خیابان‌ها گام‌های بزرگی برداشته شده است.
او همچنین از افتتاح باغ بزرگ کتاب در اواسط اردیبهشت ماه در تهران خبر داد و گفت: این باغ کتاب اردیبهشت ماه در اراضی عباس‌آباد به بهره برداری خواهد رسید که دو سالن تئاتر و سالن علم دارد. همچنین کتابخانه ای خواهد داشت که حدود 65 هزار جلد کتاب را در خود جای داده است.
صلاحی بیان کرد: با کمک اعضای شورای اسلامی شهر تهران و سازمان فرهنگی - هنری شهرداری تهران اقدامات خوبی در مقوله فرهنگ انجام شد که باید در این زمینه بیشتر هزینه کرد، چراکه فرهنگ را مهم‌تر از اقتصاد می‌دانم و با تغییر ساختار می‌توانیم هویت هنری خود را به نسل‌های جوان منتقل کنیم. ما برای بخش فرهنگ باید بیشتر هزینه کنیم زیرا خشونت از طریق فرهنگ قابل اصلاح است.
وی اظهار کرد: همان‌طور که در گذشته به اشعار زیبا، ارج گذاشته و جوایزی اهدا می‌شد و حتی ائمه اطهار (ع) به شاعران صله می‌دادند، باید در حال حاضر نیز برای کارهای ارزشمند هنرمندان ارزش قائل شد و آن‌ها را در جهت ارائه آثار ارزشمند تشویق کرد تا جامعه نیز از صدرنشینی و قدر دیدن هنرمندان استفاده کند.
رئیس سازمان فرهنگی - هنری شهرداری تهران همچنین گفت: ما باید روز هنر انقلاب اسلامی را گرامی بداریم و انقلاب‌مان را با هنر به جوانان خود بشناسانیم، همان‌گونه که در دفاع مقدس این کار را کردیم. درست است که در حوزه ادبیات و شعر تلاش کردیم، اما تا رسیدن به واقعیت مطلوب فاصله داریم.
