یکی از مشکلاتی که برخی افراد با آن مواجه می‌شوند کیست‌های فکی است که گاهی اوقات ممکن است اندازه آنها بزرگ شود، اما تشخیص این کیست‌ها به آسانی نیست و نیاز به یکسری بررسی دارد. داشتن اطلاعات کلینیکی، رادیولوژیکی و نمای پاتولوژیکی برای تشخیص آنها ضروری است، چرا که گاهی اوقات علائم بالینی و شرح حال بیمار ممکن است تشخیص را سخت کند و با بیماری دیگری اشتباه گرفته شود.
همچنین باید بگویم که این کیست‌ها مختص ناحیه فک نیستند و ممکن است در سایر اعضای بدن مشاهده شوند که فک هم از این قاعده مستثنا نیست. وجود انواع تومورها و کیست‌ها در استخوان‌های فک و بافت‌های نرم دهانی یا فکی وجود دارد که یک بخش عظیمی از کارهای جراحی را به خود اختصاص می‌دهند.
البته این تومورها به دو دسته خوش‌خیم و بدخیم دسته‌بندی می‌شوند که مطابق نوع آن درمان مناسب را جراح به‌کار می‌برد. یک بخش بزرگی از کارها در واقع وظایف جراح فک و صورت است که بتواند این مسئله را در بیمار تشخیص دهد.
علائم این تومور چیست؟
معمولا اولین علامت این تومورها تورم در ناحیه فک است، یعنی بیمار با ظاهر متورم به پزشک مراجعه می‌کند. همان‌طور که گفته شد برای تشخیص دقیق نیاز به بررسی‌های بیشتری است.
اگر این کیست در ناحیه فک درمان نشود چه عوارضی دارد؟
در پاسخ باید بگویم که مسلما این کیست‌ها عواقب خود را دارند. اگر از نوع بدخیم باشند و درمان نشوند در‌نهایت منجر به پایان زندگی فرد می‌شوند. همچنین اگر از نوع خوش‌خیم باشند اما درمان به تعویق بیفتد یا درمان نشوند احتمال تخریب این عضو بالاست. در این شرایط نیاز است که جراحی صورت گیرد که این جراحی سنگین خواهد بود، چرا که مقداری از بافت تخریب شده است. همچنین باید استخوان آن بخش را برداریم که این کار باعث برهم زدن پیوستگی فک می‌شود که همه این موارد مشکلات زیادی از‌جمله از نظر ظاهری و عملکردی به‌همراه دارد.
به چه صورت می‌توان این کیست‌ها را درمان کرد؟
معمولا درمان‌های این کیست‌ها به‌صورت جراحی است. البته یکسری تومورهای بدخیم فکی را باید با کمک درمان‌های رادیوتراپی و کموتراپی برطرف کرد یا اینکه قبل از عمل جراحی این درمان‌ها را انجام داد و بعد از آن جراحی را به‌کار برد، اما عمدتا تومورها و کیست‌های فکی درمان‌شان به‌صورت جراحی است.
آیا این بیماری ارثی است؟
بعضی تومورهای بدخیم اصلا زمینه ارثی برای‌شان مطرح نیست اما با این حال نمی‌توان گفت ژنتیک در بروز این مشکل بی‌تاثیر است. به‌طور کلی عامل ارث را در هیچ موردی نمی‌توان قلم گرفت و بدون تاثیر دانست، اما عوامل محیطی را هم نمی‌توان نادیده گرفت.
سرمنشا کیست‌های فکی چیست؟
ممکن است بارها از بعضی افراد شنیده باشید دندان نهفته یا عقل‌شان را جراحی کرده‌اند. علتش این است که این دندان نهفته دارای جداری با بافت پوشاننده است. این جدار قادر است دندان را برای تشکیل یک کیست یا نهایتا تومور مستعد کند، بنابراین این کیست‌ها معمولا از بقایای جنینی سلول‌های پوشاننده در ناحیه مورد‌نظر هستند. البته بعضی وقت‌ها هم ممکن است علت نامشخص باشد. اما بسیاری از تومورهایی که سلول‌های پوشاننده دیگر بدن را درگیر می‌کنند، می‌توانند فک را هم درگیر کنند.
